Muzeum Kryminalistyki: Przewodnik po Nietypowym Muzeum

Czy Gdańsk może skrywać atrakcję, która wywołuje większe emocje niż widok Neptuna czy bursztynowych straganów? W niepozornym budynku Uniwersytetu Gdańskiego znajduje się miejsce, gdzie nauka spotyka się z mrokiem ludzkiej natury.

Szubienica seryjnego mordercy, broń samodziałowa i autentyczne dowody zbrodni to tylko część ekspozycji, która zmienia zwiedzanie w niezapomnianą podróż po granicy fascynacji i grozy. To muzeum nie jest zwykłą atrakcją – to doświadczenie, które zostaje w pamięci na zawsze.

1. Zaproszenie do niezwykłego świata zbrodni

2. Historia muzeum: Kolekcja zrodzona z pasji do bezprawia

3. Co można zobaczyć w środku Muzeum Kryminalistyki?

4. Zwiedzanie z przewodnikiem – klucz do zrozumienia

5. Jak zaplanować wizytę i praktyczne informacje o tym niezwykłym muzeum

6. Wizyta na Wydziale Prawa i Administracji, której nie zapomnicie

Zaproszenie do niezwykłego świata zbrodni

Zapomnijcie o historycznych lochach i mrocznych piwnicach. Muzeum Kryminalistyki mieści się nie w średniowiecznej katowni, lecz w nowoczesnych, niemal sterylnych murach Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego w Oliwie.

Ten pozorny dysonans jest kluczem do zrozumienia tego miejsca. Brak gotyckiej scenografii odziera zbrodnię z aury romantyzmu i tajemnicy, zmuszając Was do konfrontacji z jej naukowym, chłodnym i przerażająco realnym wymiarem.  

To miejsce jest wyjątkiem na mapie polskich atrakcji. Liczne źródła zgodnie podkreślają jego absolutną wyjątkowość – to jedyna tego rodzaju placówka w Polsce, a żadna inna polska uczelnia nie może poszczycić się tak unikatowymi zbiorami.

Nie jest to kolejna wystawa historyczna; to wejście do prawdziwego archiwum dowodów, gdzie każdy przedmiot opowiada historię, od której włos jeży się na głowie. Już na wstępie Wasza wyobraźnia zostanie pobudzona obietnicą zobaczenia autentycznej  

szubienicy, na której stracono seryjnego mordercę, ludzkich organów zakonserwowanych w formalinie czy prawdziwej, nowożytnej mumii odnalezionej w gdańskiej ziemi.

Muzeum nie jest zwykłą atrakcją turystyczną – to portal do świata, w którym nauka ściera się z najciemniejszymi aspektami ludzkiej natury.  

Historia muzeum: Kolekcja zrodzona z pasji do bezprawia

Historia tej niezwykłej kolekcji jest nierozerwalnie związana z postacią jej założyciela, dra Jerzego Wnorowskiego.

Opisywany jako człowiek o „niezwykłej pasji”, dla którego muzeum było „życiem, karierą i pieniędzmi”, rozpoczął gromadzenie zbiorów od swoich prywatnych przedmiotów. To osobiste zaangażowanie nadało kolekcji duszę i autentyczność, którą możecie wyczuć do dziś.  

Początkowo, od 1983 roku, zbiory znalazły swój dom w miejscu o niezwykłej atmosferze – Zespole Wieży Więziennej i Katowni na Targu Węglowym w Gdańsku. Lokalizacja ta pozwalała na fascynujące połączenie historii z teraźniejszością.

Odwiedzający mogli najpierw poznać historię średniowiecznego wymiaru sprawiedliwości, by następnie zanurzyć się w świecie współczesnej kryminalistyki. Co ciekawe, idea dokumentowania przestępczości w Gdańsku ma głębsze korzenie.

Już w Wolnym Mieście Gdańsku, wiosną 1925 roku, w gmachu Prezydium Policji otwarto muzeum kryminalistyczne, które również prezentowało narzędzia zbrodni, zdjęcia z miejsc przestępstw, a nawet zakonserwowane części ciał ofiar.  

Przełom nastąpił w 2001 roku, gdy w Katowni postanowiono ulokować Muzeum Bursztynu. Pracownia Kryminalistyki wraz z bezcennymi zbiorami została przeniesiona do nowo wybudowanego gmachu Wydziału Prawa i Administracji UG.

W tym momencie zmienił się jej główny cel – zbiory zaczęły służyć przede wszystkim celom dydaktycznym, edukując przyszłych prawników.

Ów ewolucja od publicznej wystawy w historycznym miejscu do narzędzia akademickiego w nowoczesnym budynku jest kluczowa dla zrozumienia tożsamości muzeum.

Ostatecznie, 28 czerwca 2012 roku, muzeum zostało formalnie wyodrębnione jako osobna jednostka, a na początku 2013 roku jego drzwi ponownie otwarto dla szerszej publiczności, tworząc unikalną hybrydę instytucji naukowej i publicznej.  

Co można zobaczyć w środku Muzeum Kryminalistyki?

Uwaga: Poniższe opisy dotyczą eksponatów o drastycznym charakterze. Pamiętajcie, że muzeum jest przeznaczone dla osób dorosłych i młodzieży starszej, a osobom wrażliwym zalecam ostrożność.  

1. Sprawa „Skorpiona”: Zbrodnia z bliska

Centralnym i najbardziej wstrząsającym punktem kolekcji jest ekspozycja poświęcona Pawłowi Tuchlinowi, seryjnemu mordercy znanemu jako „Skorpion”. To tutaj abstrakcyjne pojęcie zbrodni nabiera namacalnego, przerażającego kształtu. W gablocie zobaczycie autentyczny  

młotek, którym uderzał swoje ofiary, odnaleziony w bagażniku jego samochodu marki Warszawa. Obok znajdują się odciski jego stóp i buty, które pomogły w jego identyfikacji.  

Jednak to inny obiekt dominuje nad tą częścią wystawy – oryginalna szubienica, na której 25 maja 1987 roku wykonano na Tuchlinie wyrok śmierci. To nie jest replika. To autentyczne narzędzie, które zakończyło życie jednego z najgroźniejszych przestępców w historii Polski. Jego historyczna waga jest ogromna – była to  

ostatnia egzekucja wykonana w Gdańsku i przedostatnia w całej Polsce, co czyni szubienicę ponurym pomnikiem minionej epoki kary śmierci.  

2. Narzędzia zbrodni i oszustwa

Muzeum posiada imponującą kolekcję broni, która stanowi przekrój przez narzędzia przemocy i przestępczości.Znajdziecie tu broń palną – od zabytkowej, przez wojskową, po sportową i gazową – a także broń białą. Wiele z tych eksponatów pochodzi z ekspertyz balistycznych przeprowadzanych w autentycznych postępowaniach karnych.  

Szczególnie fascynująca jest sekcja poświęcona broni samodziałowej („samodziałom”) – prymitywnym, lecz śmiertelnie skutecznym konstrukcjom tworzonym z przedmiotów codziennego użytku, takich jak ramy rowerowe czy maszyny do szycia. Świadczą one o desperacji i mrocznej pomysłowości świata przestępczego.

Kolekcję uzupełniają narzędzia włamań, sfałszowane banknoty i monety (zarówno polskie, jak i zagraniczne) oraz przedmioty zarekwirowane osadzonym w zakładach karnych i aresztach śledczych.  

3. Mroczne sekrety medycyny sądowej

To dział dla ludzi o najmocniejszych nerwach, gdzie nauka spotyka się ze śmiercią w jej najbardziej dosłownej formie.

W szklanych słojach, zanurzone w formalinie, spoczywają ludzkie organy – niektóre z widocznymi ranami postrzałowymi, inne dokumentujące skutki różnych urazów. Wystawa zawiera również zdeformowane płody, których wady doprowadziły do śmierci matek – eksponaty o ogromnej wartości naukowej, służące do badań i edukacji.  

Wyjątkowym obiektem jest naturalna mumia ludzka z czasów nowożytnych. Została odkryta przypadkowo podczas prac budowlanych na terenie Gdańska w latach 80. XX wieku i stanowi niezwykłe połączenie kryminalistyki z archeologią miejską.

Zbiory medycyny sądowej dopełnia bogata dokumentacja fotograficzna z miejsc zbrodni, wypadków i samobójstw. Zwiedzający opisywali niektóre z tych zdjęć jako tak drastyczne, że nie byli w stanie spojrzeć na nie po raz drugi, co świadczy o bezkompromisowym realizmie wystawy.  

4. Pamięć o gdańskich tragediach

W korytarzu prowadzącym do głównej sali wystawienniczej znajdują się gabloty, które upamiętniają wielkie tragedie z najnowszej historii Gdańska. Fotografie dokumentują skutki  

katastrofy promu na Motławie w 1975 roku, wypadku autobusu w Kokoszkach w 1994 roku oraz wybuchu gazu w wieżowcu w dzielnicy Strzyża w 1995 roku. Te zdjęcia osadzają tematykę muzeum w lokalnym kontekście, przypominając o wydarzeniach, które wstrząsnęły społecznością i na trwałe zapisały się w jej pamięci.  

Zwiedzanie z przewodnikiem – klucz do zrozumienia

Wizyta w Muzeum Kryminalistyki to doświadczenie niedostępne dla przypadkowego przechodnia. Zwiedzanie odbywa się wyłącznie w zorganizowanych grupach po wcześniejszym umówieniu terminu, a kluczową rolę odgrywa przewodnik.

Kustosz Janusz Czeczko, jest przez wielu zwiedzających uznawany za największą wartość tego miejsca.  

Opisywany jako „prawdziwy znawca”, który „w całości poświęcił się kryminalistyce”, pan Janusz zmienia zwiedzanie w pasjonującą opowieść.

To nie jest suche wyliczanie faktów, lecz narracyjny spektakl, w którym eksponaty stają się rekwizytami w historiach o zbrodni, śledztwie i sprawiedliwości. Dzięki jego „angażującemu i pełnemu pasji sposobowi opowiadania”, otrzymacie „wiele cennych, a zarazem nieco szokujących informacji”.

Właśnie ta ludzka perspektywa, pełna wiedzy i zaangażowania, sprawia, że muzeum staje się, jak określił to jeden ze studentów, „przestrzenią zaskoczeń”, która pozostawia po sobie niezapomniany efekt „wow!”.

Obowiązkowa forma zwiedzania z przewodnikiem zapewnia również, że drastyczne treści są prezentowane w odpowiednim, naukowym kontekście, co zapobiega sprowadzeniu wizyty do taniej sensacji.  

Jak zaplanować wizytę i praktyczne informacje o tym niezwykłym muzeum

BARDZO WAŻNE: Zgodnie z informacją na oficjalnej stronie internetowej, muzeum jest tymczasowo nieczynne.Zanim zaplanujecie jakąkolwiek wizytę,  

absolutnie konieczne jest skontaktowanie się z placówką telefonicznie lub mailowo w celu potwierdzenia jej aktualnego statusu, dostępności i zasad zwiedzania.

Restrykcyjne zasady dostępu – konieczność umówienia wizyty, małe grupy, ograniczone godziny otwarcia, a obecnie tymczasowe zamknięcie – paradoksalnie zwiększają atrakcyjność muzeum. Wizyta przestaje być standardową aktywnością turystyczną, a staje się wejściem do ekskluzywnego, ukrytego świata, co potęguje wrażenie obcowania z czymś wyjątkowym.

Warto również wspomnieć, że choć gdańska placówka jest unikatowa w skali kraju ze względu na swój uniwersytecki charakter i zbiory z zakresu medycyny sądowej, w Polsce istnieje również inne Muzeum Kryminalistyki, mieszczące się w Szkole Policji w Słupsku.  

Kategoria	Informacja
Status	Tymczasowo Nieczynne (Należy zweryfikować telefonicznie/mailowo)
Adres	ul. Bażyńskiego 6, 80-309 Gdańsk (Wydział Prawa i Administracji UG)
Kontakt	Tel.: 58 523 29 01; E-mail: muzeum@prawo.ug.edu.pl
Strona WWW	muzeum.prawo.ug.edu.pl
Koszt wstępu	Bezpłatny
Godziny otwarcia (gdy czynne)	Poniedziałek – Piątek, 8:00–14:00
Rezerwacja	Wymagana, po wcześniejszym uzgodnieniu terminu
Grupy	Do 15-25 osób
Dla kogo?	Osoby dorosłe i młodzież starsza (szkoły ponadpodstawowe)

Wizyta na Wydziale Prawa i Administracji, której nie zapomnicie

Wizyta w Muzeum Kryminalistyki w Gdańsku to doświadczenie graniczne. To znacznie więcej niż zaspokojenie makabrycznej ciekawości.

To głęboka, edukacyjna podróż, która oferuje surowe, niefiltrowane spojrzenie na naukę dedukcji, historię przestępczości i najmroczniejsze zakamarki ludzkiej psychiki. Autentyczność zbiorów, połączona z mistrzowską narracją przewodnika, tworzy przeżycie, które jest zarówno niepokojące, jak i fascynujące.

Gdy opuścicie sterylne korytarze uniwersytetu, nie będziecie myśleć już tylko o bursztynie i Neptunie. W Waszej pamięci pozostaną obrazy, które zmuszają do refleksji nad kruchością życia, naturą zła i niestrudzonym dążeniem do prawdy.

Dla każdego, kto posiada silne nerwy i nienasyconą ciekawość, Muzeum Kryminalistyki jest absolutnie obowiązkowym punktem na mapie Gdańska – miejscem, które pozostanie w pamięci na długo po tym, jak wyblakną wspomnienia o bardziej konwencjonalnych atrakcjach.ą

Najczęściej zadawane pytania o Muzeum Kryminalistyki w Gdańsku

1. Czym jest Muzeum Kryminalistyki w Gdańsku?

To unikalna w skali kraju placówka, mieszcząca się na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego. Prezentuje autentyczne dowody zbrodni, eksponaty z zakresu medycyny sądowej oraz archiwalne materiały związane z historią przestępczości.

2. Gdzie znajduje się muzeum?

Muzeum mieści się w budynku Wydziału Prawa i Administracji UG przy ul. Bażyńskiego 6, 80-309 Gdańsk (Oliwa).

3. Jakie eksponaty można zobaczyć?

W zbiorach znajdują się m.in. oryginalna szubienica, na której wykonano ostatnią egzekucję w Gdańsku, młotek seryjnego mordercy „Skorpiona”, broń palna i samodziałowa, sfałszowane banknoty, ludzkie organy w formalinie, a także naturalna mumia odkryta w Gdańsku.

4. Czy muzeum jest odpowiednie dla dzieci?

Nie. Ze względu na drastyczny charakter wielu eksponatów, muzeum przeznaczone jest dla dorosłych i starszej młodzieży (szkoły ponadpodstawowe).

5. Czy muzeum jest obecnie otwarte?

Według oficjalnej informacji muzeum jest tymczasowo nieczynne. Przed planowaną wizytą należy skontaktować się telefonicznie (58 523 29 01) lub mailowo (muzeum@prawo.ug.edu.pl), aby potwierdzić dostępność.

6. Czy wstęp do muzeum jest płatny?

Nie, wstęp do Muzeum Kryminalistyki jest bezpłatny.

7. Jakie są zasady zwiedzania?

• Zwiedzanie odbywa się wyłącznie w małych grupach (15–25 osób).

• Wymagana jest wcześniejsza rezerwacja terminu.

• Oprowadzanie odbywa się zawsze z przewodnikiem.

8. Kto oprowadza po muzeum Kryminalistyki w Gdańsku?

Zwiedzających oprowadza kustosz Janusz Czeczko, znany ze swojej pasji i wiedzy, dzięki czemu wizyta ma formę fascynującej opowieści, a nie tylko suchej prezentacji eksponatów.

9. Czy w Polsce są inne muzea kryminalistyki?

Tak. Poza gdańskim muzeum, swoje zbiory prezentuje także Muzeum Kryminalistyki w Szkole Policji w Słupsku.