Muzeum Solidarności - Europejskie Centrum Solidarności w Gdańsku od rewolucji do dialogu
- Damian Brzeski
- 26 бер. 2023 р.
- Читати 15 хв
Оновлено: 24 жовт.
Planujesz wizytę w Gdańsku i szukasz miejsca, które naprawdę robi wrażenie? W kolebce wolności, jaką jest Gdańsk, znajdziesz absolutny obowiązek na swojej liście zwiedzania – Europejskie Centrum Solidarności.
To nie jest kolejne muzeum z eksponatami za szybą, ale porywająca, interaktywna podróż do serca rewolucji, która zmieniła świat.
W poniższym przewodniku znajdziesz wszystko, czego potrzebujesz, by w pełni zrozumieć fenomen historii ruchu Solidarność i wycisnąć z wizyty w tym miejscu jak najwięcej.
Europejskie Centrum Solidarności jako instytucja kultury
Zapomnij o zakurzonych gablotach i cichym szuraniu kapci. Europejskie Centrum Solidarności (ECS) to znacznie więcej niż muzeum – to tętniąca życiem, nowoczesna instytucja kultury, która wyrosła w symbolicznym sercu Stoczni Gdańskiej.
To miejsce jest centrum dialogu, edukacji i inspiracji dla każdego, komu bliskie są idee wolności i społeczeństwa obywatelskiego.
Można śmiało powiedzieć, że Centrum Solidarności to żywa agora, gdzie historia staje się pretekstem do dyskusji o kształcie dzisiejszej demokracji.
Historia i misja ECS
Misja ECS jest równie odważna, co historia, którą opowiada. To nie tylko przechowywanie pamiątek po wielkim zrywie, jakim była rewolucja Solidarności.
To przede wszystkim aktywne działanie, by idee leżące u podstaw legendarnego Związku Zawodowego „Solidarność” rezonowały z wyzwaniami, przed którymi stoimy dzisiaj. Centrum działa wielowymiarowo, aby:
By idee wciąż inspirowały: Dbać o to, by wartości takie jak demokracja, otwarte społeczeństwo i kultura dialogu – fundamenty ruchu – były wciąż żywe i atrakcyjne.
By pamięć przetrwała: Utrwalać w świadomości Polaków i Europejczyków, że „Solidarność” była pokojową europejską rewolucją.
By Europa pamiętała o swoich korzeniach: Dążyć do tego, by zryw „Solidarności” stał się nieodłączną częścią wspólnego dziedzictwa europejskiego.
By nieść nadzieję dalej: Być źródłem inspiracji dla społeczeństw i narodów, które wciąż walczą o wolność i demokrację.
Architektura cortenowa i symbolika budynku
Jeszcze zanim wejdziesz do środka, potężna bryła budynku ECS już opowiada historię. Zaprojektowana przez gdańską pracownię FORT Architekci architektura budynku ECS to arcydzieło symboliki. Jego forma i materiał mają dwa główne przesłania:
Materiał (Przeszłość): Siedziba centrum pokryta jest stalą COR-TEN, która w kontrolowany sposób rdzewieje. To bezpośrednie nawiązanie do surowego, przemysłowego charakteru stoczni i kadłubów statków budowanych tu przez dekady.
Kształt (Wydarzenie): Dramatycznie pochylone ściany mają wywoływać wrażenie „przewracającego się domina”. To genialna metafora upadku komunizmu, który zaczął się właśnie tutaj i pociągnął za sobą kolejne dyktatury w regionie.
Basil Kerski jako dyrektor ECS
Od 2011 roku na czele tej niezwykłej instytucji stoi Basil Kerski, polsko-niemiecki politolog, dziennikarz i eseista.
Jako dyrektor Europejskiego Centrum, Basil Kerski dba o to, by ECS było nie tylko strażnikiem pamięci, ale także ważnym, słyszalnym w Europie głosem w debacie o demokracji i społeczeństwie obywatelskim.
Jego międzynarodowe doświadczenie doskonale wpisuje się w globalną misję tej wyjątkowej instytucji kultury.
Wystawa stała: historia Solidarności i przemian demokratycznych
Bijącym sercem całego budynku jest monumentalna wystawa stała, rozciągająca się na niemal 3000 m² na dwóch piętrach. To dla niej co roku tysiące osób decyduje się Centrum Solidarności odwiedzać. Co istotne, na zwiedzanie wystawy zarezerwuj sobie co najmniej 2 godziny.
To absolutne minimum, bo ekspozycja jest niezwykle gęsta i wciągająca. Zamiast suchego wykładu z historii, czeka Cię interaktywna podróż przez siedem tematycznych sal. Ta główna wystawa ECS Gdańsk jest w całości dedykowana historii Solidarności.
Sala A: Narodziny Solidarności
Podróż zaczyna się w samym środku strajku w Stoczni Gdańskiej w sierpniu 1980 roku. Zobaczysz tu kultowy wózek akumulatorowy, który służył za mobilną mównicę, a także legendarną suwnicę Anny Walentynowicz, której zwolnienie z pracy stało się iskrą zapalną protestu.
Sala B: Siła bezsilnych
Ta część cofa Cię w czasie do tragicznych wydarzeń Grudnia '70, krwawej lekcji odrobionej przez robotników dekadę później.
Znajdziesz tu najbardziej wstrząsający eksponat na wystawie – przestrzeloną kurtkę 20-letniego Ludwika Piernickiego oraz biurko Jacka Kuronia, symbolizujące sojusz robotników z inteligencją.
Sala C: Solidarność i nadzieja
Czym właściwie był słynny „karnawał Solidarności”? Ta sala doskonale to wyjaśnia, pokazując bezprecedensowy w bloku komunistycznym 16-miesięczny okres wolności, gdy do nowo powstałego związku zapisało się 10 milionów Polaków.
Sala D: Wojna ze społeczeństwem
Euforię wolności brutalnie przerywa 13 grudnia 1981 roku. Sala w niezwykle sugestywny sposób odtwarza mrok i grozę stanu wojennego.
Stajesz tu twarzą w twarz z autentyczną milicyjną „suką” (ciężarówką marki STAR) i widzisz symboliczną rekonstrukcję Bramy nr 2 Stoczni Gdańskiej rozjechanej przez czołgi.
Sala E: Droga do demokracji
Ta sala to opowieść o tym, jak wola walki przetrwała mroczne lata 80. Zobaczysz tu, jak podziemna „Solidarność” działała mimo represji, by w końcu doprowadzić do historycznych obrad Okrągłego Stołu i częściowo wolnych wyborów 4 czerwca 1989 roku, które stały się gwoździem do trumny komunizmu w Polsce.
Sala F: Triumf wolności
To kulminacja całej opowieści, pokazująca globalne konsekwencje polskiego zrywu – upadek Muru Berlińskiego i demontaż dyktatur w całej Europie.
Centralnym punktem jest tu ogromny, wielobarwny napis „SOLIDARNOŚĆ”, który zwiedzający współtworzą, zostawiając własne wiadomości na tysiącach małych karteczek.
Sala G: Kultura pokojowych przemian
Ostatnia sala ma charakter refleksyjny. Umieszcza polską „Solidarność” w światowym panteonie ruchów, które walczyły o zmiany metodami pokojowymi, obok idei głoszonych przez Mahatmę Gandhiego, Martina Luthera Kinga czy Nelsona Mandelę.
Najcenniejsze eksponaty i symbole w ECS
Wystawa stała to mozaika tysięcy przedmiotów, ale kilka z nich ma status absolutnie ikoniczny. To one najmocniej zapadają w pamięć.
Tablice 21 Postulatów MKS
Prawdziwy skarb – oryginalne, drewniane Tablice 21 Postulatów. To akt założycielski „Solidarności”, wywieszony na Bramie nr 2 w sierpniu 1980 roku. Ich znaczenie jest tak ogromne, że zostały wpisane na międzynarodową listę UNESCO „Pamięć Świata”.
Suwnica Anny Walentynowicz
Autentyczna suwnica, na której pracowała legendarna działaczka opozycji. To materialny dowód na to, że obrona godności jednego, skrzywdzonego człowieka może uruchomić lawinę, która obali cały system.
Kurtka Ludwika Piernickiego
Najbardziej osobisty i poruszający eksponat na wystawie – przestrzelona kurtka 20-letniego stoczniowca, ofiary Grudnia '70. To przejmujący symbol najwyższej ceny, jaką płaci się za marzenia o wolności.
Biurko Jacka Kuronia
Prosty mebel, a symbolizuje coś niezwykle ważnego – kluczowy dla sukcesu „Solidarności” sojusz robotników z inteligencją, reprezentowaną przez liderów Komitetu Obrony Robotników (KOR).
Sala Okrągłego Stołu
Choć oryginał stołu znajduje się w Warszawie, w ECS stworzono jego symboliczną przestrzeń. To miejsce skłania do refleksji nad kulturą dialogu i kompromisu jako narzędziami do pokojowego rozwiązywania najtrudniejszych konfliktów.
Miejsca pamięci wokół ECS
Wizyta w ECS pozwala zrozumieć historię, ale żeby poczuć jej ducha, musisz odwiedzić autentyczne miejsca wydarzeń. Cały ten historyczny kompleks można traktować jak swoiste stoczni gdańskiej muzeum na otwartym powietrzu.
Brama nr 2 Stoczni Gdańskiej
Historyczna Brama nr 2 Stoczni Gdańskiej to ikona rewolucji. To przy niej gromadziły się rodziny wspierające strajkujących, to na niej zawisły Tablice 21 Postulatów i to z niej Lech Wałęsa ogłosił światu zwycięstwo. To obowiązkowy punkt do pamiątkowego zdjęcia.
Pomnik Poległych Stoczniowców 1970
Trzy monumentalne krzyże z kotwicami, górujące nad placem, to Pomnik Poległych Stoczniowców – jeden z najpotężniejszych symboli w Gdańsku.
Co kluczowe, był to pierwszy pomnik ofiar komunizmu postawiony za Żelazną Kurtyną, a jego budowa była jednym z kluczowych żądań strajkujących w Sierpniu '80.
Plac Solidarności i jego znaczenie historyczne
Cała przestrzeń przed ECS, Brama nr 2 i Pomnikiem to Plac Solidarności. To tutaj w kluczowych momentach historii gromadziły się tysiące ludzi.
Dziś ten tętniący życiem plac jest nie tylko świadkiem historii, ale także przestrzenią, gdzie odbywają się ważne uroczystości i manifestacje, łącząc przeszłość z teraźniejszością. Niedaleko znajduje się też historyczna sala BHP stoczni, gdzie podpisano Porozumienia Sierpniowe.
Wystawy czasowe i przestrzenie edukacyjne
Centrum Solidarności to nie tylko wystawa stała. To także bogata oferta dodatkowych atrakcji, które warto poznać, zwiedzając wnętrze Europejskiego Centrum.
Wystawa „Stocznia. Człowiek. Przemysł. Miasto”
Druga stała wystawa ECS, poświęcona ponad 170-letniej historii przemysłu stoczniowego w Gdańsku. To fascynująca opowieść nie tylko o budowie statków, ale także o ludziach, którzy tworzyli to miejsce, i o tym, jak historyczna Stocznia Gdańska ukształtowała całe miasto.
Wydział Zabaw – ECS dla dzieci
Zwiedzasz z dziećmi? Żaden problem! Na terenie ECS działa Wydział Zabaw – specjalna, kreatywna przestrzeń edukacyjna dla najmłodszych (do 10 lat), gdzie przez zabawę uczą się o współpracy i empatii.
Ogród zimowy i przestrzeń publiczna
Wewnątrz budynku znajdziesz imponującą, przeszkloną przestrzeń pełną zieleni. To idealne miejsce na chwilę relaksu, a także arena wielu wydarzeń kulturalnych.
Taras widokowy z panoramą Gdańska
Na dachu budynku znajduje się ogólnodostępny taras z fantastyczną panoramą na tereny postoczniowe i Główne Miasto. Co ważne, wstęp na taras jest bezpłatny i nie wymaga biletu na wystawę.
Postacie i wydarzenia związane z ruchem Solidarność
Aby w pełni zrozumieć historię opowiadaną w ECS, warto przypomnieć sobie kluczowe postacie i momenty.
Lech Wałęsa i jego obecność w ECS
Wyobraź sobie, że zwiedzasz muzeum o rewolucji, a jej legendarny przywódca pracuje za ścianą. To możliwe, ponieważ Lech Wałęsa, historyczny lider „Solidarności” i laureat Pokojowej Nagrody Nobla, ma swoje stałe biuro na terenie Europejskiego Centrum Solidarności, co nadaje wizycie unikalnego wymiaru autentyczności.
Porozumienia Sierpniowe 1980
To historyczne porozumienie zawarte 31 sierpnia 1980 roku między komunistyczną władzą a strajkującymi robotnikami. Jego podpisanie w Sali BHP stoczni doprowadziło do powstania NSZZ „Solidarność” – pierwszej legalnej, niezależnej organizacji związkowej w bloku wschodnim.
Grudzień 1970 i jego ofiary
Tragiczny moment w historii Wybrzeża, gdy władze brutalnie stłumiły protesty robotników, otwierając do nich ogień. Pamięć o 45 ofiarach stała się jednym z fundamentów, na których dekadę później narodziła się „Solidarność”.
Stan wojenny 1981
Wprowadzony 13 grudnia 1981 roku przez reżim gen. Wojciecha Jaruzelskiego był próbą zdławienia „Solidarności”. Tysiące działaczy internowano, a zdelegalizowany związek musiał zejść do podziemia, gdzie kontynuował działalność przez kolejne lata.
Okrągły Stół 1989
Historyczne negocjacje między władzą komunistyczną a opozycją solidarnościową, które rozpoczęły się w lutym 1989 roku. Ich wynikiem były pierwsze częściowo wolne wybory, które zapoczątkowały demontaż systemu komunistycznego w Polsce i całej Europie Środkowo-Wschodniej.
Historia od Stoczni Cesarskiej do Stoczni Gdańskiej
Historia Stoczni Gdańskiej to opowieść o potędze, wojnie i odrodzeniu, która nierozerwalnie splotła się z losami miasta.
To tutaj, na obu brzegach Martwej Wisły, przez ponad 150 lat biło przemysłowe serce Gdańska, a echa wielkiej polityki odbijały się o burty budowanych okrętów. Prześledźmy tę fascynującą podróż od pruskiej bazy wojennej do symbolu polskiej stoczniowej potęgi.
Wszystko zaczęło się w 1844 roku, gdy pruska administracja dostrzegła strategiczny potencjał terenów nad Martwą Wisłą.
To właśnie wtedy, wykupując ziemię pod przyszłą bazę marynarki wojennej, zasiano ziarno pod przyszłą potęgę. Początkowo skromna „Królewska Baza Korwet”, a później „Stocznia Królewska”, przeżyła prawdziwą transformację po zjednoczeniu Niemiec.
W 1871 roku, wraz z proklamowaniem Cesarstwa Niemieckiego, zakład awansował do rangi „Stoczni Cesarskiej” (oryg. Kaiserliche Werft Danzig), stając się jednym z trzech filarów morskiej siły Wilhelma I, obok Kilonii i Wilhelmshaven.
Jaką rolę stocznia odegrała w wojennej machinie Cesarstwa i III Rzeszy? Jej historia w pierwszej połowie XX wieku to przede wszystkim opowieść o produkcji militarnej, przerywana krótkim okresem demilitaryzacji.
I wojna światowa: Stocznia Cesarska stała się kluczowym ośrodkiem produkcyjnym dla Kaiserliche Marine. To właśnie stąd na morza wypłynęło 46 budzących postrach U-Bootów.
Okres międzywojenny: Po klęsce Niemiec i utworzeniu Wolnego Miasta Gdańska, losy zakładu radykalnie się zmieniły. Zgodnie z zarządzeniem Ligi Narodów, nałożono na niego całkowity zakaz produkcji wojskowej.
II wojna światowa: Ten „pokojowy” epizod zakończył się brutalnie wraz z włączeniem Gdańska do III Rzeszy. Przejęta przez państwo stocznia, już jako Danziger Werft AG, ponownie skupiła się na swoim wojennym rzemiośle, dostarczając flocie Kriegsmarine łącznie 42 okręty podwodne typu VIIC.
Epilog niemieckiej historii dopisała Armia Czerwona, która zajęła Gdańsk w marcu 1945 roku. Choć radzieccy żołnierze ogołocili i częściowo zniszczyli wyposażenie zakładu, jego potencjał nie został zaprzepaszczony.
Już latem tego samego roku stocznia trafiła w polskie ręce i niemal natychmiast, bo w lipcu, wznowiono w niej prace.
To był początek zupełnie nowego rozdziału. Początkowo działająca jako „Stocznia Nr 1”, została w październiku 1947 roku połączona z sąsiednią „Stocznią Nr 2” (dawnymi zakładami Schichaua). Tak narodził się potężny kombinat, który zapisał się w historii pod nazwą Stocznia Gdańska.
Stocznia – serce wolności
Ale militarna i przemysłowa potęga to tylko jeden rozdział tej opowieści. Jak to się stało, że gdańska stocznia stała się iskrą, która roznieciła ogień wolności w całej Europie?
To właśnie tutaj, w sierpniu 1980 roku, wybuchły strajki robotnicze, które wstrząsnęły posadami komunistycznego reżimu. Ich kulminacją było podpisanie Porozumień Sierpniowych i narodziny „Solidarności” – pierwszego niezależnego związku zawodowego za żelazną kurtyną.
Stocznia stała się areną nadziei, ale wkrótce także symbolem oporu w mrocznych czasach stanu wojennego, ogłoszonego w grudniu 1981 roku. Przez całe lata 80. była świadkiem kolejnych protestów i brutalnych starć z władzą.
Pamięć o tych, którzy zapłacili najwyższą cenę, uwiecznia dziś monumentalny Pomnik Poległych Stoczniowców, milczący strażnik tej trudnej historii.
Paradoksalnie, upadek komunizmu w 1989 roku, do którego stocznia tak bardzo się przyczyniła, otworzył jeden z najtrudniejszych rozdziałów w jej dziejach.
Zakład musiał zmierzyć się z nową, brutalną rzeczywistością ekonomiczną. Był to czas naznaczony przez:
głębokie kryzysy i konieczność restrukturyzacji,
trudny i często kontrowersyjny proces prywatyzacji,
masowe zwolnienia pracowników.
Ostatecznie w 2007 roku dokonano podziału firmy na dwa odrębne podmioty: Stocznię Gdańską SA oraz Gdańską Stocznię „Remontową” SA.
Od industrialnej potęgi do miejsca pamięci
Dziś tereny postoczniowe piszą swoją historię na nowo. W 2012 roku ich znacząca część stała się domem dla Europejskiego Centrum Solidarności (ECS) – nowoczesnego muzeum i instytucji kultury, która nie pozwala zapomnieć o dziedzictwie „Solidarności” i jej wpływie na losy kontynentu.
Stocznia Cesarska i Stocznia Gdańska to znacznie więcej niż tylko zakład przemysłowy. To żywa lekcja historii o budowaniu potęgi, walce o godność i cenie wolności.
Znaczenie międzynarodowe i wyróżnienia ECS
ECS to instytucja doceniana nie tylko w Polsce, ale i na arenie międzynarodowej.
Wpis tablicy 21 postulatów na listę UNESCO
Najważniejszym międzynarodowym uznaniem dla dziedzictwa „Solidarności” jest wpisanie w 2003 roku drewnianych tablic z 21 postulatami na listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO „Pamięć Świata”, co stawia je w rzędzie najważniejszych dokumentów w historii ludzkości.
Medal św. Wojciecha i Medal Senatu RP
Samo Europejskie Centrum Solidarności jako instytucja również zostało uhonorowane licznymi nagrodami za swoją działalność na rzecz ochrony dziedzictwa i promowania idei obywatelskich.
Wśród nich znajdują się tak prestiżowe wyróżnienia jak Medal św. Wojciecha, przyznawany przez władze Gdańska, oraz specjalny Medal Senatu Rzeczypospolitej Polskiej.
Informacje praktyczne dla zwiedzających
Poniżej znajdziesz wszystkie kluczowe informacje, które pomogą Ci zaplanować wizytę.
Godziny otwarcia i bilety
Godziny otwarcia WYSTAW (Stała i Czasowe):
Sezon letni (maj – wrzesień)
Poniedziałek – Niedziela: 10:00 – 20:00
Sezon zimowy (październik – kwiecień)
Poniedziałek, Środa – Niedziela: 10:00 – 18:00
WAŻNE: We WTORKI wystawy są NIECZYNNE (dzień techniczny).
Kasy biletowe zamykane są godzinę przed zamknięciem wystaw.
Cennik biletów (Wystawa Stała): (Ceny mogą ulec zmianie, warto je potwierdzić na oficjalnej stronie ECS. Cena biletu zawiera audioprzewodnik.)
Kategoria Biletu | Cena | Uwagi |
Bilet Normalny | 35 zł | |
Bilet Ulgowy | 30 zł | Uczniowie, studenci, seniorzy 65+, os. z niepełnosprawnościami |
Bilet Grupowy | 32 zł / 25 zł | min. 10 os., wymagana rezerwacja |
Jak dojechać do Europejskiego Centrum Solidarności
Dojazd do ECS jest banalnie prosty.
Tramwaj: Najwygodniej. Linie 8 lub 10 do przystanku „Plac Solidarności”.
SKM (Szybka Kolej Miejska): Przystanek „Gdańsk Stocznia”, stamtąd czeka Cię krótki spacer.
Taksówka: Opcja „od drzwi do drzwi”. Wystarczy podać kierowcy hasło „Europejskie Centrum Solidarności” lub adres plac Solidarności 1, a dojedziesz pod samo wejście.
Samochód: Skorzystaj z płatnego parkingu podziemnego z wjazdem od ul. Nowomiejskiej (płatność wyłącznie kartą!).
Zwiedzanie z dziećmi i grupami zorganizowanymi
Dla rodzin z dziećmi idealnym uzupełnieniem wizyty będzie wspomniany Wydział Zabaw (wymaga osobnego biletu).
Grupy zorganizowane (powyżej 10 osób) proszone są o wcześniejszą rezerwację biletów przez stronę internetową ECS, co pozwala na skorzystanie ze zniżek i zapewnia płynne wejście.
Udogodnienia i dostępność dla osób z niepełnosprawnościami
ECS jest w pełni dostępne dla osób z niepełnosprawnościami. Budynek wyposażony jest w windy, podjazdy i toalety przystosowane do potrzeb osób poruszających się na wózkach.
Dostępne są również audioprzewodniki z audiodeskrypcją dla osób niewidomych i słabowidzących oraz pętle indukcyjne dla osób niedosłyszących.
Gdzie i jak odbyć wirtualny spacer po ECS?
Nie możesz akurat być w Gdańsku, a historia Solidarności fascynuje Cię bez reszty?
Nic straconego! Europejskie Centrum Solidarności zaprasza na w pełni interaktywny wirtualny spacer, dostępny prosto z Twojej przeglądarki na komputerze, tablecie czy smartfonie.
Wystarczy wejść na oficjalną stronę internetową instytucji, by przenieść się w sam środek historycznych wydarzeń.
Jak to działa w praktyce? Cały proces jest niezwykle prosty i sprowadza się do kilku kroków:
Odwiedź oficjalną stronę: Wejdź pod adres www.ecs.gda.pl i poszukaj sekcji poświęconej wirtualnemu zwiedzaniu (zazwyczaj pod hasłem „Wirtualny spacer” lub podobnym).
Nawiguj po wystawie: Po uruchomieniu spaceru zobaczysz interaktywną mapę sal. Poruszasz się po nich, klikając w wybrane punkty – zupełnie jak w popularnych mapach z widokiem ulicy.
Odkrywaj eksponaty: Każdy interesujący obiekt możesz przybliżyć. Kliknięcie w niego uruchamia dodatkowe materiały – od szczegółowych opisów, przez archiwalne zdjęcia, aż po unikalne nagrania wideo i dźwiękowe.
Co najważniejsze, ten wirtualny spacer jest całkowicie bezpłatny i dostępny dla każdego, bez względu na miejsce zamieszkania.
To coś więcej niż tylko cyfrowa wycieczka. To fantastyczna, wciągająca lekcja historii na wyciągnięcie ręki, pozwalająca w pełni zrozumieć fenomen walki o wolność, która zmieniła bieg dziejów.
Lech Wałęsa i jego związek z ECS
Mówisz „Solidarność”, myślisz – Lech Wałęsa. To postać-symbol, ikona walki o wolność i laureat Pokojowej Nagrody Nobla, którego nazwisko nierozerwalnie splotło się z historią Polski.
Jego determinacja jako lidera strajków i założyciela NSZZ „Solidarność” nie tylko przyczyniła się do obalenia komunizmu, ale stała się inspiracją dla całego świata.
Europejskie Centrum Solidarności to przestrzeń, w której duch tamtych wydarzeń jest wciąż żywy. Sam Lech Wałęsa jest częstym gościem w murach ECS, biorąc udział w debatach, spotkaniach i uroczystościach.
Jego obecność sprawia, że historia staje się namacalna, a ideały „Solidarności” wybrzmiewają z ust ich najważniejszego świadka.
Biuro Lecha Wałęsy w Europejskim Centrum Solidarności
Czy wiesz, że zwiedzając ECS, możesz zajrzeć do wciąż działającego biura legendy? To nie jest zwykła muzealna rekonstrukcja. To autentyczne, tętniące życiem miejsce, z którego były prezydent wciąż prowadzi swoją działalność publiczną i społeczną.
Dla zwiedzających to absolutnie wyjątkowa szansa, by zobaczyć przestrzeń wypełnioną pamiątkami z najważniejszych momentów historii – od historycznych fotografii, przez bezcenne dokumenty, aż po liczne nagrody i odznaczenia.
To właśnie tutaj Lech Wałęsa spotyka się z międzynarodowymi delegacjami i gośćmi, kontynuując misję promowania wartości obywatelskich. Wejście tam to jak spojrzenie za kulisy wielkiej historii, która wciąż się toczy.
Medal Wdzięczności: Uhonorowanie wsparcia dla Solidarności
Walka o wolność to nie tylko historia wielkich liderów, ale także tysięcy cichych sojuszników.
Jak podziękować tym, którzy zza granicy, często ryzykując własnym bezpieczeństwem, wspierali polskie marzenia o demokracji? Odpowiedzią jest Medal Wdzięczności.
To wyjątkowe odznaczenie, przyznawane przez Europejskie Centrum Solidarności, trafia do obcokrajowców, którzy w trudnych latach 80. okazywali pomoc materialną, moralną czy polityczną.
Uroczystościom wręczenia medali szczególną rangę nadaje osobisty udział Lecha Wałęsy. Medal jest czymś więcej niż tylko wyróżnieniem – to piękny symbol tego, że solidarność naprawdę nie zna granic i dowód pamięci o międzynarodowej rodzinie przyjaciół, bez której polska droga do wolności byłaby znacznie trudniejsza.
Wydarzenia organizowane przez Europejskie Centrum Solidarności
Europejskie Centrum Solidarności to nie tylko muzeum – to tętniące życiem centrum kultury i dialogu.
Przez cały rok odbywają się tu debaty, warsztaty i spotkania, ale to dwa flagowe festiwale najmocniej wpisują się w kalendarz wydarzeń Gdańska. Każdy z nich w unikalny sposób interpretuje dziedzictwo Solidarności.
All About Freedom Festival
To coroczny, jesienny festiwal poświęcony wolności, demokracji i prawom człowieka. Jego sercem są mocne, często kontrowersyjne filmy, gorące debaty z udziałem aktywistów z całego świata i spotkania, które zmuszają do refleksji nad wyzwaniami współczesności.
Solidarity of Arts
Sierpniowy festiwal, który udowadnia, że sztuka ma realną siłę zmieniania świata. Łączy muzykę, teatr i sztuki wizualne, stając się platformą dla międzynarodowych artystów, którzy poprzez swoją twórczość promują idee pokoju i współpracy.
Najważniejszym elementem są tu unikalne projekty, w których artyści z różnych kultur wspólnie tworzą dzieła inspirowane ideą solidarności.
Europejskie Centrum Solidarności – najczęściej zadawane pytania (FAQ)
Masz pytania dotyczące planowania wizyty w ECS? Zebraliśmy tutaj odpowiedzi na te, które pojawiają się najczęściej, aby maksymalnie ułatwić Ci przygotowania.
Czym dokładnie jest Europejskie Centrum Solidarności (ECS)?: To nowoczesna instytucja kultury w Gdańsku, która jest jednocześnie muzeum, archiwum, centrum konferencyjnym i miejscem spotkań, w całości poświęcona historii ruchu Solidarność i pokojowej walce o demokrację w Europie.
Ile czasu potrzeba na zwiedzanie wystawy stałej?: Absolutne minimum to 2 godziny, jednak aby w pełni i bez pośpiechu zapoznać się z całą ekspozycją, warto zarezerwować sobie około 3 godzin.
Jakie są godziny otwarcia ECS?: Godziny różnią się w zależności od sezonu. W sezonie letnim (maj-wrzesień) wystawy są czynne dłużej, zazwyczaj do 20:00. W sezonie zimowym (październik-kwiecień) do 18:00.
Czy muzeum jest otwarte codziennie?: Nie, we wtorki wystawy są nieczynne dla zwiedzających z powodu prac technicznych.
Ile kosztuje bilet normalny na wystawę stałą?: Bilet normalny kosztuje 35 zł (stan na październik 2025 r., warto sprawdzić aktualne ceny na stronie ECS).
Czy dostępne są bilety ulgowe?: Tak, bilet ulgowy w cenie 30 zł przysługuje m.in. uczniom, studentom do 26. roku życia, seniorom 65+ oraz osobom z niepełnosprawnościami i ich opiekunom.
Czy w cenę biletu wliczony jest audioprzewodnik?: Tak, audioprzewodnik jest wliczony w cenę biletu na wystawę stałą i jest niezbędny do pełnego zrozumienia ekspozycji.
Czy wystawa jest zrozumiała dla obcokrajowców nieznających historii Polski?: Zdecydowanie tak. Narracja jest uniwersalna, a audioprzewodniki dostępne w wielu językach (m.in. angielskim, niemieckim, hiszpańskim, francuskim, rosyjskim) doskonale tłumaczą cały kontekst historyczny.
Czy trzeba rezerwować bilety z wyprzedzeniem?: W przypadku wizyt indywidualnych zazwyczaj nie jest to konieczne, ale w sezonie turystycznym zakup online może oszczędzić czas w kolejce. Rezerwacja jest natomiast wymagana dla grup zorganizowanych (powyżej 10 osób).
Czy ECS jest przyjazne dla dzieci?: Tak, na terenie centrum działa specjalna, interaktywna strefa o nazwie „Wydział Zabaw”, przeznaczona dla dzieci do 10. roku życia (wymaga osobnego biletu).
Jak najlepiej dojechać do ECS komunikacją miejską?: Najwygodniej tramwajem. Linie 8 i 10 zatrzymują się na przystanku „Plac Solidarności”, tuż przy wejściu do budynku. Można też dojechać kolejką SKM, wysiadając na przystanku „Gdańsk Stocznia”.
Czy przy ECS jest dostępny parking?: Tak, pod budynkiem znajduje się duży, płatny parking podziemny.
Jaki jest koszt parkingu i jak można płacić?: Pierwsze 30 minut jest bezpłatne, a każda kolejna rozpoczęta godzina kosztuje 5 zł. Uwaga: płatność w automatach parkingowych jest możliwa wyłącznie kartą płatniczą.
Czy budynek jest w pełni dostępny dla osób z niepełnosprawnościami?: Tak, ECS jest w pełni przystosowane do potrzeb osób poruszających się na wózkach (windy, podjazdy, toalety). Dostępne są też udogodnienia dla osób niewidomych i niedosłyszących.
Jaki jest najważniejszy eksponat na wystawie?: Za absolutny skarb uważa się oryginalne, drewniane Tablice 21 Postulatów strajkowych z sierpnia 1980 roku, wpisane na listę UNESCO „Pamięć Świata”.
Czy w ECS można spotkać Lecha Wałęsę?: Lech Wałęsa ma swoje biuro na terenie ECS, jednak jest to miejsce pracy, a nie część wystawy. Spotkanie jest więc możliwe, ale jest to kwestia przypadku i nie jest gwarantowane.
Czy można wejść na taras widokowy bez kupowania biletu na wystawę?: Tak, wejście na taras widokowy na dachu budynku jest bezpłatne i ogólnodostępne w godzinach otwarcia obiektu.
Czy na terenie ECS znajduje się restauracja lub kawiarnia?: Tak, w budynku działa kawiarnia oraz restauracja, w których można odpocząć i zjeść posiłek.
Czy można robić zdjęcia na wystawie?: Tak, można robić zdjęcia i nagrywać filmy na własny użytek, ale bez użycia lampy błyskowej i statywu.
Czym jest Pomnik Poległych Stoczniowców 1970?: To monumentalny pomnik z trzema krzyżami, stojący na Placu Solidarności tuż przed ECS. Upamiętnia on ofiary masakry robotników z grudnia 1970 roku i był pierwszym pomnikiem ofiar komunizmu postawionym za Żelazną Kurtyną.
Czy Sala BHP jest częścią wystawy ECS?: Nie, historyczna Sala BHP, w której podpisano Porozumienia Sierpniowe, to osobny obiekt znajdujący się w pobliżu. Co ważne, wstęp do Sali BHP jest zawsze bezpłatny.
Czy oprócz wystawy stałej w ECS odbywają się inne wydarzenia?: Tak, kalendarz ECS jest pełen wydarzeń: wystaw czasowych, debat, konferencji, warsztatów, koncertów i festiwali, takich jak Solidarity of Arts.
Czy w ECS jest sklep z pamiątkami?: Tak, na parterze znajduje się dobrze zaopatrzony sklep, w którym można kupić książki, albumy, gadżety i pamiątki związane z Solidarnością i Gdańskiem.
Ile kosztuje wstęp do Wydziału Zabaw dla dzieci?: Bilet normalny dla dziecka kosztuje 9 zł, a ulgowy 5 zł. Opiekunowie wchodzą bezpłatnie.
Jakie jest znaczenie rdzawej fasady budynku?: Budynek ECS jest pokryty stalą COR-TEN, która celowo rdzewieje. Ma to symbolizować surowy, przemysłowy charakter Stoczni Gdańskiej i przypominać kadłuby budowanych w niej statków.
