Taryfikator mandatów: jakie są obowiązujące w Polsce mandaty karne i punkty karne?
- Damian Brzeski
- 2 dni temu
- 28 minut(y) czytania
Wiesz że nawet za jedno przewinienie drogowe w Polsce możesz otrzymać aż 15 punktów karnych i mandat sięgający nawet 5000 zł?
A to dopiero początek! Nowe przepisy, zasada recydywy, automatyczne pomiary prędkości, surowe kary za brak OC czy jazdę pod wpływem – wszystko to sprawia, że taryfikator mandatów w Polsce to dokument, który każdy kierowca powinien znać.
Sprawdź, czego unikać, ile naprawdę możesz zapłacić i co grozi Ci za najczęstsze wykroczenia. Nie pozwól, by niewiedza kosztowała Cię prawo jazdy!
Zasady działania taryfikatora mandatów drogowych na terenie Polski
Planujesz road trip po Polsce i chcesz uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek? Świetnie trafiłeś!
Znam to uczucie, gdy nowy kraj, nowe zasady... Ale spokojnie, jestem tu, żeby Ci pomóc ogarnąć temat taryfikatora mandatów w Polsce. To wcale nie jest takie straszne, jak mogłoby się wydawać!
Taryfikator mandatów: Twój przewodnik po polskich drogach
Wyobraź sobie taki scenariusz: jedziesz, podziwiasz piękne krajobrazy, a tu nagle… błysk! Fotoradar!
Zastanawiasz się, co dalej? Właśnie dlatego powstał taryfikator mandatów drogowych – to taki oficjalny dokument, który jasno określa, ile zapłacisz i ile punktów karnych dostaniesz za konkretne przewinenie na drodze.
Jego głównym celem jest to, żeby kary były sprawiedliwe i takie same dla wszystkich, a także by zniechęcać kierowców do łamania przepisów drogowych.
Jak to działa? Kluczowe zasady polskiego systemu kar
Cały system jest całkiem przejrzysty. Oto kilka kluczowych zasad, które warto znać:
Wykroczenie = Kara: Każde wykroczenie, takie jak przekroczenie prędkości czy nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu, ma przypisaną konkretną wysokość mandatu (albo widełki kwotowe) oraz określoną liczbę punktów karnych.
Punkty się sumują: Pamiętaj, że punkty karne za poszczególne przewinienia zbierają się na Twoim koncie. Im ich więcej, tym bliżej do limitu.
Limit punktowy: W Polsce istnieje maksymalna liczba punktów karnych, którą możesz zebrać. Jeśli przekroczysz tę granicę, możesz stracić prawo jazdy! Dla doświadczonych kierowców to 24 punkty karne, a dla tych "młodych", którzy mają prawo jazdy krócej niż rok, limit wynosi 20 punktów karnych. To warto zapamiętać!
Recydywa, czyli podwójna kara: Jeśli popełnisz to samo, poważne wykroczenie w ciągu dwóch lat, przygotuj się na to, że wysokość mandatu będzie znacznie wyższa. To taka "kara za nawrót".
Mandat? Możesz przyjąć albo nie! Kiedy policjant wystawia mandat, to tak naprawdę proponuje Ci ukaranie. Możesz go przyjąć (i wtedy sprawa jest załatwiona) albo odmówić. Jeśli odmówisz, sprawa trafi do sądu, a tam wysokość grzywny może być jeszcze wyższa!
Informacja to podstawa: Funkcjonariusz, który Cię zatrzymuje, ma obowiązek poinformować Cię, ile punktów karnych dostaniesz za dane wykroczenie.
Co kryje w sobie aktualny taryfikator mandatów i punktów karnych?
Aktualny taryfikator mandatów i punktów karnych to naprawdę szczegółowy dokument. Znajdziesz w nim:
Kod wykroczenia: Taki unikalny numer dla każdego rodzaju przewinienia.
Opis: Jasne określenie, o co chodzi (np. "przekroczenie dopuszczalnej prędkości o 21-25 km/h").
Wysokość grzywny: Konkretna kwota w złotówkach albo przedział, w którym policjant może się poruszać, biorąc pod uwagę okoliczności. Pamiętaj też o recydywie – tu wysokość mandatu karnego idzie w górę!
Punkty karne: To ta liczba punktów, która ląduje na Twoim koncie – od 0 do nawet 15 za jedno poważne wykroczenie drogowe.
Podstawa prawna: Czyli konkretny przepis, który został naruszony.
W taryfikatorze wykroczeń drogowych znajdziesz wszystko – od szybkich jazd, przez nieustąpienie pierwszeństwa(szczególnie to wobec pieszych!), aż po kwestie dokumentów czy korzystania z telefonu podczas jazdy.
Taryfikator mandatów 2025: Co zmienia nowy taryfikator?
Na dziś, czyli czerwiec 2024 roku, nie ma jeszcze oficjalnych i zatwierdzonych zmian w taryfikatorze mandatów 2025. Proces wprowadzania takich zmian jest długi i wymaga wielu konsultacji.
Ale co można przewidzieć, patrząc na trendy i dyskusje publiczne?
Zaostrzenie kar za najpoważniejsze przewinienia: Możliwe, że wyższe mandaty czekają na tych, którzy np. jeżdżą pod wpływem alkoholu, drastycznie przekraczają prędkość w mieście, albo nie ustępują pierwszeństwa pieszemu.
Nowe kategorie wykroczeń: Dynamicznie rozwijający się świat (hulajnogi elektryczne, nowe systemy w autach) może wymusić wprowadzenie nowych kategorii wykroczeń do nowego taryfikatora wykroczeń.
Zmiany w systemie punktów karnych: Niewykluczone są modyfikacje dotyczące tego, jak długo ważne są punkty karne, jak je kasować, albo ile punktów trzeba uzbierać, żeby stracić prawo jazdy.
Automatyzacja kontroli: Coraz więcej fotoradarów i odcinkowych pomiarów prędkości oznacza, że drogowe mandaty będą egzekwowane jeszcze skuteczniej.
Młodzi kierowcy pod lupą: Być może pojawią się nowe zasady dla tych, którzy dopiero co zdobyli prawo jazdy.
Zawsze warto śledzić oficjalne strony rządowe, żeby być na bieżąco z najnowszymi informacjami!
Przykładowe wykroczenia i ich konsekwencje – czyli ile Cię to może kosztować?
Poniżej znajdziesz skróconą tabelę z najczęściej popełnianymi wykroczeniami i ich konsekwencjami. To oczywiście tylko wycinek, ale daje pojęcie, na co uważać!
Wykroczenie | Mandat (PLN) | Punkty Karne | Uwagi (np. recydywa) |
Przekroczenie prędkości: | |||
do 10 km/h | 50 | 1 | |
o 11-15 km/h | 100 | 2 | |
o 16-20 km/h | 200 | 3 | |
o 21-25 km/h | 300 | 5 | |
o 26-30 km/h | 400 | 7 | |
o 31-40 km/h | 800 / 1600 (recydywa) | 9 | Recydywa: 1600 PLN |
o 41-50 km/h | 1000 / 2000 (recydywa) | 11 | Recydywa: 2000 PLN |
o 51-60 km/h | 1500 / 3000 (recydywa) | 13 | Recydywa: 3000 PLN |
o 61-70 km/h | 2000 / 4000 (recydywa) | 14 | Recydywa: 4000 PLN |
o ponad 70 km/h | 2500 / 5000 (recydywa) | 15 | Recydywa: 5000 PLN |
Nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu: | |||
na przejściu dla pieszych | 1500 / 3000 (recydywa) | 15 | Recydywa: 3000 PLN |
podczas skręcania w drogę poprzeczną | 1500 / 3000 (recydywa) | 12 | Recydywa: 3000 PLN |
Jazda w stanie nietrzeźwości/po użyciu alkoholu: | |||
0.2-0.5 promila (stan po użyciu) | co najmniej 2500 | 15 | Zakaz prowadzenia pojazdów 6 mies. - 3 lata |
Powyżej 0.5 promila (stan nietrzeźwości) | Grzywna sądowa, więzienie | 15 | Zakaz prowadzenia, możliwa konfiskata pojazdu |
Korzystanie z telefonu podczas jazdy | 500 | 12 | |
Przejazd na czerwonym świetle | 500 / 1000 (recydywa) | 15 | Jeśli stworzyło zagrożenie – mandat do 2000 zł |
Wyprzedzanie na/bezpośrednio przed przejściem | 1500 / 3000 (recydywa) | 15 | Recydywa: 3000 PLN |
Jazda bez zapiętych pasów bezpieczeństwa | 100 | 0 | |
Niezachowanie bezpiecznej odległości(jazda "na zderzaku") | 300 - 500 | 5 | Na drogach ekspresowych i autostradach |
Jazda bez wymaganych świateł: | |||
od świtu do zmierzchu (światła dzienne/mijania) | 100 | 2 | |
od zmierzchu do świtu (światła mijania) | 300 | 4 | |
Jazda pod prąd (autostrada/droga ekspresowa) | 2000 | 15 | |
Wyprzedzanie w miejscu niedozwolonym (zakaz) | 1000 / 2000 (recydywa) | 8 | Recydywa: 2000 PLN |
Jazda bez uprawnień: | |||
Brak wymaganej kategorii | 1500 (sąd do 30 000) | 0 (lub więcej decyzją sądu) | Obligatoryjny zakaz prowadzenia pojazdów |
Po cofnięciu uprawnień | 2000 (sąd do 30 000) | 0 (lub więcej decyzją sądu) | Obligatoryjny zakaz prowadzenia pojazdów |
Parkowanie na miejscu dla niepełnosprawnych | 800 | 6 | Użycie nieuprawnionej karty parkingowej: 1200 PLN |
Brak obowiązkowego OC (sam. osobowe) | do 8400 (w 2024, II połowa) | 0 | Stawka zależy od minimalnego wynagrodzenia |
Niewskazanie kierującego pojazdem(fotoradar) | do 8000 (właściciel) | 0 | Grzywna dwukrotność mandatu, nie mniej niż 800 zł |
Pamiętaj, że powyższa tabela to tylko przykład. Zawsze warto zajrzeć do aktualnego rozporządzenia, żeby mieć pewność co do stawek mandatów.
Najczęstsze wykroczenia i ich konsekwencje – na co uważać w Polsce?
Polska policja nie śpi, a mandaty karne to realność, z którą możesz się spotkać, jeśli nie będziesz przestrzegać przepisów ruchu drogowego. Zobaczmy, co najczęściej ląduje na liście przewinień kierowców.
Przekroczenie prędkości – jaka jest wysokość kar za pośpiech
Oj, to prawdziwy król polskich dróg i niestety jedna z głównych przyczyn wypadków. Zbyt szybka jazda to ryzyko i dla Ciebie, i dla innych uczestników ruchu drogowego.
Kary za przekroczenie dopuszczalnej prędkości są zróżnicowane i zależą od tego, jak bardzo "nacisnąłeś na gaz":
Do 10 km/h za dużo: Lekko? Tylko 50 zł mandatu i 1 punkt karny.
O 11-15 km/h: 100 zł i 2 punkty karne.
O 16-20 km/h: 200 zł i 3 punkty karne.
O 21-25 km/h: 300 zł i 5 punktów karnych.
O 26-30 km/h: 400 zł i 7 punktów karnych.
O 31-40 km/h: Tutaj już robi się poważniej – 800 zł i 9 punktów karnych. A jak popełnisz to samo wykroczenie w ciągu 2 lat (tzw. recydywa), wysokość mandatu wynosi aż 1600 zł!
O 41-50 km/h: 1000 zł i 11 punktów karnych (recydywa: 2000 zł).
O 51-60 km/h: 1500 zł i 13 punktów karnych (recydywa: 3000 zł). Ale uwaga, jeśli przekroczysz prędkość o ponad 50 km/h w obszarze zabudowanym, to oprócz tego, że zapłacisz pokaźny mandat drogowy, to Twoje prawa jazdy zostaną zatrzymane na 3 miesiące!
O 61-70 km/h: 2000 zł i 14 punktów karnych (recydywa: 4000 zł). Również oznacza to zatrzymanie prawa jazdy na 3 miesiące w obszarze zabudowanym.
O ponad 70 km/h: No to już jest jazda na rekord... niestety w negatywnym sensie. 2500 zł i aż 15 punktów karnych (recydywa: 5000 zł). Oczywiście, w obszarze zabudowanym żegnasz się z prawem jazdy na 3 miesiące. To chyba najdroższe przekroczenie prędkości, jakie możesz sobie zafundować.
Nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu – bezpieczeństwo pieszych przede wszystkim!
W Polsce bezpieczeństwo pieszych, zwłaszcza na pasach, stało się priorytetem. Zaostrzone kary mają zmusić kierowców do większej ostrożności. I bardzo dobrze!
Nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na przejściu dla pieszych lub wchodzącemu na nie: To kosztuje Cię 1500 zł i 15 punktów karnych. Jeśli zrobisz to drugi raz w ciągu 2 lat, wysokość mandatuwzrasta do 3000 zł!
Nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu przy przejeżdżaniu przez chodnik lub drogę dla pieszych: Tutaj wysokość mandatu wynosi 1500 zł i 8 punktów karnych.
Nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu przez kierującego pojazdem, który skręca w drogę poprzeczną: 1500 zł i 12 punktów karnych (recydywa: 3000 zł).
Omijanie pojazdu, który jechał w tym samym kierunku, lecz zatrzymał się w celu ustąpienia pierwszeństwa pieszemu: Pomyśl, ktoś ustąpił, a Ty omijasz i jedziesz dalej? To jest 1500 zł i 15 punktów karnych (recydywa: 3000 zł). To naprawdę poważne wykroczenie drogowe.
Wyprzedzanie na przejściu dla pieszych lub bezpośrednio przed nim: Absolutny zakaz! 1500 zł i 15 punktów karnych (recydywa: 3000 zł). Chyba nie chcesz, żeby Twoja podróż skończyła się takim mandatem, prawda?
Jazda w stanie nietrzeźwości – nowe przepisy drogowe dotyczące kierujących pod wpływem
Prowadzenie pojazdu po alkoholu to nie tylko wykroczenie, to przestępstwo i jedno z najbardziej nieodpowiedzialnych zachowań na drodze. Konsekwencje są bardzo, bardzo surowe:
Stan po użyciu alkoholu (0,2 - 0,5 promila we krwi): To już wykroczenie!
Grzywna: Nie mniej niż 2500 zł (a w sądzie może być nawet do 30 000 zł!).
Punkty karne: Maksymalna liczba punktów karnych – 15!
Zakaz prowadzenia pojazdów: Od 6 miesięcy do 3 lat. To naprawdę poważna wysokość grzywien.
Stan nietrzeźwości (powyżej 0,5 promila we krwi): To już przestępstwo!
Grzywna: Wymierzana przez sąd w zależności od Twoich dochodów.
Kara ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności: Nawet do 3 lat!
Punkty karne: Znów maksymalne 15 punktów karnych.
Zakaz prowadzenia pojazdów: Od 3 do 15 lat!
Świadczenie pieniężne: Na specjalny fundusz (co najmniej 5000 zł).
Konfiskata pojazdu (lub jego równowartości): Od 14 marca 2024 roku, jeśli masz powyżej 1,5 promila, spowodujesz wypadek z zawartością powyżej 0,5 promila, albo jesteś recydywistą – możesz pożegnać się z samochodem! Jeśli auto nie jest Twoje, sąd może orzec przepadek równowartości, albo dużą nawiązkę na wspomniany fundusz. Pamiętaj – mandat za jazdę pod wpływem alkoholu to tak naprawdę początek Twoich problemów. Całkowita ilość punktów karnych jaką możesz otrzymać to 24.
Nie ma znaczenia czy to był mandat za jazdę po pijanemu czy cokolwiek innego – jazda pod wpływem jest niedopuszczalna.
Korzystanie z telefonu podczas jazdy – zostaw go w spokoju!
Wiem, pokusa jest wielka, ale trzymanie telefonu w ręku podczas jazdy to proszenie się o kłopoty. Rozprasza uwagę i jest po prostu niebezpieczne.
Mandat: 500 zł.
Punkty karne: 12 punktów karnych.
Pamiętaj, że możesz rozmawiać przez zestaw głośnomówiący – to jest dozwolone i bezpieczne.
Przejazd na czerwonym świetle – nie ryzykuj!
To jedno z tych wykroczeń, które niemal zawsze prowadzą do groźnych kolizji. Nie warto ryzykować dla kilku sekund.
Mandat: 500 zł.
Punkty karne: 15 punktów karnych.
Recydywa: Jeśli zrobisz to drugi raz w ciągu 2 lat, wysokość mandatu wynosi już 1000 zł.
Stworzenie zagrożenia: Jeżeli przez Twój wjazd na czerwonym świetle ktoś musiał gwałtownie hamować, policjant może skierować sprawę do sądu, gdzie grzywna może wynieść nawet 5000 zł! Lub dostaniesz wyższy mandat karny na miejscu – do 2000 zł.
Wyprzedzanie na przejściu dla pieszych – minimalna wysokość mandatu 1500 zł!
Wyprzedzanie na pasach lub tuż przed nimi to skrajnie niebezpieczne zachowanie, które często kończy się tragedią. Widoczność dla pieszego i kierowcy jest zerowa.
Mandat: 1500 zł.
Punkty karne: 15 punktów karnych.
Recydywa: Ponowne wykroczenie w ciągu 2 lat to 3000 zł mandatu.
Pamiętaj, że podobne sankcje grożą za omijanie pojazdu, który zatrzymał się, żeby przepuścić pieszego.
Jazda bez pasów bezpieczeństwa – dla własnego dobra!
Wiem, że to może wydawać się drobnostką, ale zapięcie pasów to podstawa bezpieczeństwa. Dotyczy to zarówno Ciebie, jako kierowcy, jak i wszystkich pasażerów.
Mandat dla kierowcy za niezapięte własne pasy: 100 zł i 5 punktów karnych.
Mandat dla kierowcy za niezapięte pasy pasażerów: 100 zł i dodatkowe 5 punktów karnych za każdego pasażera (maksymalnie 15 punktów karnych za jednym razem).
Pasażer, który nie zapiął pasów: Jeśli jest pełnoletni, też może dostać 100 zł mandatu.
Jazda na zderzaku – bo odległość ma znaczenie!
Tak zwana "jazda na zderzaku" jest częstą przyczyną kolizji, zwłaszcza na autostradach i drogach ekspresowych. Pamiętaj o zasadzie: odległość w metrach powinna być nie mniejsza niż połowa Twojej prędkości w km/h.
Mandat: Od 300 do 500 zł.
Punkty karne: 5 punktów karnych.
Wyjątkiem jest sytuacja, kiedy wykonujesz manewr wyprzedzania.
Jazda bez świateł – niby głupota a może kosztować 300 zł
W Polsce światła mijania musisz mieć włączone przez całą dobę, przez cały rok. Od świtu do zmierzchu możesz używać świateł dziennych, jeśli widoczność jest dobra.
Jazda bez świateł od świtu do zmierzchu (np. bez świateł mijania lub dziennych): 100 zł i 2 punkty karne.
Jazda bez świateł od zmierzchu do świtu oraz w tunelu: 300 zł i 4 punkty karne.
Jazda bez świateł w warunkach zmniejszonej przejrzystości powietrza (mgła, deszcz): 200 zł i 2 punkty karne.
Jazda pod prąd – skrajne ryzyko i tylko 2000 zł za to przewinienie!
Jazda pod prąd to jeden z najbardziej ryzykownych manewrów, szczególnie na autostradach czy drogach ekspresowych. Może doprowadzić do czołowego zderzenia.
Jazda autostradą lub drogą ekspresową w kierunku przeciwnym: Aż 2000 zł mandatu i 15 punktów karnych!
Jazda po jezdni jednokierunkowej w kierunku przeciwnym: Mandat do 500 zł i 5 punktów karnych.
Zawracanie na autostradzie lub drodze ekspresowej: 2000 zł i 15 punktów karnych.
Wyprzedzanie w miejscu niedozwolonym – od 1000 do 2000
Wyprzedzanie tam, gdzie jest to zabronione znakami (np. zakaz wyprzedzania) lub przepisami (np. na skrzyżowaniach bez ruchu kierowanego), to proszenie się o kłopoty.
Naruszenie zakazu wyprzedzania określonego znakiem drogowym: 1000 zł i 8 punktów karnych (recydywa: 2000 zł).
Wyprzedzanie pojazdu silnikowego przy dojeżdżaniu do wierzchołka wzniesienia, na zakrętach oznaczonych znakami ostrzegawczymi, lub na skrzyżowaniu (z wyjątkiem ronda): 1000 zł i 10 punktów karnych.
Wyprzedzanie z niewłaściwej strony: Zależy od sytuacji, ale zazwyczaj 1000 zł i 3 punkty karne.
Pamiętaj, że maksymalna liczba punktów za jedno wykroczenie to 15. Jeśli naruszysz kilka zasad jednocześnie, punkty za poszczególne wykroczenia mogą się sumować (ale nie przekroczą 15 za pojedynczy czyn).
Jazda bez uprawnień – nawet 30 000 tys zł !!!
Prowadzenie pojazdu bez odpowiednich uprawnień to bardzo poważna sprawa w Polsce.
Kierowanie pojazdem mechanicznym bez uprawnienia (nigdy nie miałeś lub inna kategoria): Minimalna grzywna 1500 zł (sąd może podnieść do 30 000 zł!). Policja zawsze kieruje taką sprawę do sądu. Możliwe jest też otrzymanie 15 punktów karnych. Sąd obligatoryjnie orzeknie zakaz prowadzenia pojazdów na okres od 6 miesięcy do 3 lat. To naprawdę spory problem!
Kierowanie pojazdem po cofnięciu uprawnień (decyzją administracyjną): To już przestępstwo! Grozi Ci grzywna, kara ograniczenia wolności albo nawet pozbawienia wolności do 2 lat. Plus sądowy zakaz prowadzenia pojazdów od 1 roku do 15 lat, a także 15 punktów karnych.
Kierowanie pojazdem w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów orzeczonego przez sąd: To również przestępstwo! Grozi Ci kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat oraz sądowy zakaz prowadzenia pojazdów od 1 roku do 15 lat, a także 15 punktów karnych.
Nieprawidłowe parkowanie na miejscu dla niepełnosprawnych – nowy taryfikator mandatów przewiduje za to 800 zł!
Zajmowanie miejsc dla osób z niepełnosprawnościami przez nieuprawnionych kierowców to zachowanie, które budzi duży sprzeciw społeczny i jest surowo karane.
Niestosowanie się do znaku "koperta" i D-18a z tabliczką T-29 (miejsce dla osoby niepełnosprawnej): Mandat wynosi 800 zł i dostajesz 6 punktów karnych.
Posługiwanie się kartą parkingową przez osobę nieuprawnioną: 1200 zł mandatu! Plus punkty karne za zajęcie miejsca.
Brak obowiązkowego OC – pułapka finansowa!
Posiadanie ważnego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej (OC) jest w Polsce obowiązkowe dla każdego zarejestrowanego pojazdu mechanicznego. Kary za jego brak są nakładane przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny (UFG) i są BARDZO WYSOKIE!
Od 1 lipca 2024 roku, w związku z podwyżką płacy minimalnej, kary za brak OC wynoszą:
Samochody osobowe:
Brak OC do 3 dni: 1720 zł
Brak OC od 4 do 14 dni: 4300 zł
Brak OC powyżej 14 dni: 8600 zł
Samochody ciężarowe, ciągniki samochodowe i autobusy:
Brak OC do 3 dni: 2580 zł
Brak OC od 4 do 14 dni: 6450 zł
Brak OC powyżej 14 dni: 12900 zł
Pozostałe pojazdy (np. motocykle, motorowery):
Brak OC do 3 dni: 290 zł
Brak OC od 4 do 14 dni: 720 zł
Brak OC powyżej 14 dni: 1430 zł
Za brak OC nie dostajesz punktów karnych, ale konsekwencje finansowe mogą być znacznie, znacznie dotkliwsze niż jakikolwiek mandat karny, zwłaszcza jeśli spowodujesz wypadek!
Wówczas UFG wypłaci odszkodowanie poszkodowanym, a potem zgłosi się do Ciebie z żądaniem zwrotu całej kwoty.
Niewskazanie kierującego pojazdem – sprytna grzywna!
Zdarza się, że wykroczenie (np. przekroczenie dopuszczalnej prędkości) zarejestruje fotoradar, ale nie będzie widać, kto prowadził. Wtedy wezwanie dostaje właściciel pojazdu z żądaniem wskazania kierującego.
Niewskazanie, komu powierzyłeś pojazd:
W przypadku fotoradaru: Grzywna to dwukrotność kwoty mandatu za dane wykroczenie, ale nie mniej niż 800 zł.
W sprawach o przestępstwo (np. wypadek i ucieczka): Nie mniej niż 4000 zł.
Maksymalna wysokość mandatu orzeczona przez sąd: Jeśli właściciel uporczywie odmawia, sąd może nałożyć grzywnę do 30 000 zł!
Brak punktów karnych: Za samo niewskazanie kierującego nie dostajesz punktów karnych (te trafiają do faktycznego sprawcy wykroczenia, jeśli zostanie wskazany i ukarany).
Nowe zasady: Koniec z unikaniem odpowiedzialności!
W 2025 roku przyszedł czas na rewolucję, która ma ukrócić spryciarzy próbujących uniknąć mandatów!
Zapomnij o starych sposobach, bo nowy taryfikator wykroczeń oraz zaktualizowane przepisy drogowe stają się bezwzględne dla tych, którzy nie chcą wskazać sprawcy wykroczenia.
Nowe przepisy dotyczące niewskazania sprawcy wykroczenia drogowego mają wejść w życie w 2025 roku. Projekt ustawy z tymi rozwiązaniami został już przedłożony do prac legislacyjnych i po uzyskaniu wpisu do wykazu prac Rady Ministrów zostanie skierowany do szerokich uzgodnień i konsultacji publicznych, co oznacza, że zmiany mogą zostać uchwalone jeszcze w 2025 roku.
Płacisz słono! Za niewskazanie, kto prowadził auto, grozi mandat od 500 zł do nawet 30 000 zł! Na przykład, za kolizję to 2000 zł, za wypadek – 4000 zł, a jak fotoradar cyknie Cię za przekroczenie prędkości, to minimum 800 zł (czyli dwa razy więcej niż normalny mandat)!
ITD na tropie! Główny Inspektorat Transportu Drogowego (ITD) dostał nowe, potężne narzędzia. Teraz mogą sami nakładać administracyjne kary za niewskazanie sprawcy, co oznacza, że trudniej będzie uniknąć kary.
"Czarna lista" i zatrzymanie dowodu! Jeśli dostaniesz zdjęcie z fotoradaru i w ciągu 90 dni nie wskażesz kierowcy, trafisz na "czarną listę" ITD. Przy kolejnej kontroli policja może zatrzymać dowód rejestracyjny Twojego pojazdu.
Koniec z "metodą na Ukraińca"! Nowe przepisy miażdżą popularną praktykę wskazywania jako sprawcy osoby z zagranicy, by uniknąć kary. System jest już na tyle uszczelniony, że takie sztuczki przestają działać.
Najczęstsze wykroczenia popełniane przez taksówkarzy – lekcja dla wszystkich!
Taksówkarze to prawdziwi weterani dróg, ale nawet im zdarzają się wpadki. Co ciekawe, ich najczęstsze wykroczenia mogą być dobrą lekcją dla każdego kierowcy:
Naruszenia dotyczące postoju i zatrzymywania się: Często zatrzymują się w niedozwolonych miejscach, żeby zabrać lub wysadzić pasażera. Mandaty od 100 do 300 zł, 1 punkt karny.
Przekroczenie prędkości: Presja czasu robi swoje, niestety. Kary są takie same jak dla każdego.
Korzystanie z telefonu podczas jazdy: Mimo posiadania radiotelefonów, niektórzy nadal sięgają po komórkę.
Nieustąpienie pierwszeństwa pieszym: W pośpiechu łatwo o to przewinienie.
Jazda buspasami bez uprawnień: W niektórych miastach taksówki mogą z nich korzystać, w innych nie. Warto to sprawdzić, by uniknąć 100 zł mandatu i 1 punktu karnego.
Blokowanie ruchu (podwójne parkowanie).
Naruszenia dotyczące przewozu osób: Np. brak zapiętych pasów przez pasażerów, przewożenie zbyt wielu osób.
Mam nadzieję, że ten rozbudowany taryfikator wykroczeń drogowych w pigułce pomoże Ci poruszać się po polskich drogach bez stresu i nieprzyjemności!
Pamiętaj, zasady są proste, a ich przestrzeganie to klucz do bezpiecznej i przyjemnej podróży. W razie wątpliwości, zawsze lepiej zwolnić i upewnić się, niż później płacić mandaty karne!
Objaśnienie systemu punktów karnych obowiązującego w Polsce
System punktów karnych to nic innego jak bat na tych, którzy nagminnie łamią przepisy drogowe.
Ma on na celu dyscyplinowanie kierowców, a w skrajnych przypadkach – wyeliminowanie z ruchu tych, którzy stwarzają realne zagrożenie. To taka „lista grzechów”, które zbierasz na swoim koncie.
Ile wynosi maksymalna liczba punktów karnych za jedno wykroczenie drogowe?
Za jedno poważne wykroczenie drogowe możesz dostać maksymalnie 15 punktów karnych.
Oznacza to, że za takie przewinienia jak:
Przekroczenie prędkości o ponad 70 km/h.
Nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu na przejściu.
Wyprzedzanie na przejściu dla pieszych lub tuż przed nim.
Omijanie pojazdu, który zatrzymał się, by przepuścić pieszego.
Jazda pod wpływem alkoholu (stan po użyciu).
Spowodowanie wypadku drogowego (nawet małej kolizji, ale z naruszeniem zasad bezpieczeństwa).
Jazda w przeciwnym kierunku na autostradzie czy drodze ekspresowej.
Przejazd na czerwonym świetle.
Możesz liczyć na solidny wpis w Twojej historii, który z pewnością nie będzie niczym przyjemnym.
Limit punktów i co dalej z prawem jazdy?
Istnieją limity punktów karnych, których przekroczenie to już sygnał alarmowy dla Twoich prawa jazdy.
Kierowcy z prawem jazdy dłużej niż rok: Masz limit 24 punktów karnych. Jeśli go przekroczysz, starosta zatrzyma Ci prawo jazdy. Co dalej? Musisz przejść badania psychologiczne i ponownie zdać egzamin – zarówno teoretyczny, jak i praktyczny. Jeśli nie dasz rady w wyznaczonym terminie, tracisz uprawnienia i musisz powtórzyć cały kurs od zera!
Młodzi kierowcy (pierwszy rok od wydania prawa jazdy kategorii B): Dla Was limit to 20 punktów karnych. Przekroczenie go oznacza cofnięcie uprawnień do kierowania pojazdami. Czyli znowu: cały proces zdobywania prawa jazdy od początku – kurs, egzaminy... Nieciekawe!
Skutki gromadzenia punktów karnych –mandaty za wykroczenia drogowe co nie wszystko
Zbieranie punktów karnych to nie tylko ryzyko utraty prawa jazdy. To także inne, mniej oczywiste konsekwencje:
Zatrzymanie prawa jazdy: No jasne, po przekroczeniu limitu.
Konieczność ponownego egzaminu: Dla "doświadczonych" kierowców.
Powtórny kurs i egzaminy: Dla świeżaków za kółkiem albo tych, co oblali egzamin kontrolny.
Badania psychologiczne: Często obowiązkowe po przekroczeniu limitu.
Wpis do ewidencji: Twoje grzeszki zostają w systemie.
Wyższa składka OC/AC: Coraz więcej ubezpieczycieli patrzy na Twoje punkty karne przy wyliczaniu ubezpieczenia. Im więcej punktów, tym większe ryzyko dla nich, a więc i droższa polisa dla Ciebie.
Stres i niedogodności: Ciąganie po urzędach, egzaminach, niemożność swobodnego prowadzenia auta. Nikt tego nie lubi, prawda?
Jak punkty karne wpływają na składkę OC?
To pytanie zadaje sobie wielu kierowców! Ubezpieczyciele mają dostęp do danych z Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców (CEPiK), w tym informacji o Twoich punktach karnych i mandatach. Dlaczego? Bo chcą dokładnie ocenić ryzyko.
Zasada "bonus-malus": Ten system, który tradycyjnie opierał się na historii wypadków, teraz coraz częściej uwzględnia też wykroczenia.
Droższe ubezpieczenie dla ryzykownych: Jeśli często łamiesz przepisy drogowe i zbierasz punkty, jesteś dla ubezpieczyciela bardziej ryzykowny. A większe ryzyko to zazwyczaj wyższa składka OC czy AC.
Indywidualne podejście: Każda firma ubezpieczeniowa ma swój własny algorytm, więc nie ma jednej, uniwersalnej zasady, o ile wzrośnie składka za określoną liczbę punktów. Ale jedno jest pewne: punkty karne mogą oznaczać, że Twoje ubezpieczenie będzie droższe.
Wniosek jest prosty: dbanie o "czyste konto" to nie tylko kwestia utrzymania prawa jazdy, ale też realne oszczędności w portfelu.
Kurs reedukacyjny – czy jest możliwe kasowanie punktów karnych?
Od 17 września 2022 roku zlikwidowano możliwość redukcji punktów karnych poprzez udział w płatnych szkoleniach. To ważna informacja!
Obecnie działa to tak:
Automatyczne kasowanie punktów: Punkty karne usuwają się same po upływie 1 roku od daty uprawomocnienia się rozstrzygnięcia (czyli np. od opłacenia mandatu albo od wyroku sądu).
Brak możliwości dobrowolnej redukcji: Nie ma już opcji pójścia na kurs, żeby "odrobić" punkty.
Obowiązkowy kurs reedukacyjny: Jest to szkolenie, na które kierowcy trafiają, gdy przekroczą limit 24 punktów karnych (lub 20 punktów w przypadku młodych kierowców). Cel tego kursu to nie redukcja punktów, ale odzyskanie zatrzymanego prawa jazdy – oczywiście po zdaniu egzaminu kontrolnego.
Forma: To płatne szkolenie w Wojewódzkich Ośrodkach Ruchu Drogowego (WORD), które trwa kilka dni i obejmuje zarówno teorię, jak i praktykę.
Skutek: Po ukończeniu kursu i zdaniu egzaminu, Twoje konto punktowe jest "zerowane", ale informacja o tym, że przekroczyłeś limit i przeszedłeś kurs, pozostaje w ewidencji.
Warto zapamiętać: to nie to samo, co dawne "kursy redukujące punkty". Teraz to raczej ratunek dla tych, którzy już wpadli w tarapaty!
Co może grozić pieszym za złamanie przepisów drogowych?
Nie tylko kierowcy są na celowniku! Piesi, jako uczestnicy ruchu drogowego, też podlegają przepisom Prawa o ruchu drogowym i mogą otrzymać mandat za ich łamanie.
Oto najczęstsze wykroczenia pieszych i grożące za nie kary:
Przechodzenie przez jezdnię w miejscu niedozwolonym:
Jeśli jest przejście dla pieszych w pobliżu (do 100 m): 50 zł.
Poza przejściem, jeśli stwarza to zagrożenie: 200 zł.
Wchodzenie na jezdnię bezpośrednio przed jadący pojazd:
Na przejściach dla pieszych: 150 zł.
W innych miejscach: 200 zł.
Wchodzenie na jezdnię spoza pojazdu lub innej przeszkody ograniczającej widoczność: 200 zł.
Przechodzenie przez torowisko w miejscu niedozwolonym: 50 zł.
Niestosowanie się do sygnalizacji świetlnej (czerwone światło dla pieszych): 100 zł.
Korzystanie z telefonu lub innego urządzenia elektronicznego podczas wchodzenia/przechodzenia przez jezdnię lub torowisko (w sposób ograniczający obserwację): 300 zł. To jest mandat za korzystanie z telefonu podczas jazdy… no, w przypadku pieszych!
Chodzenie po drodze dla rowerów (jeśli obok jest chodnik lub pobocze): 50 zł.
Brak elementu odblaskowego po zmroku poza obszarem zabudowanym: 100 zł. To bardzo ważne dla bezpieczeństwa pieszych!
Zatrzymywanie się lub zwalnianie kroku bez uzasadnionej potrzeby podczas przechodzenia przez jezdnię lub torowisko: 50 zł.
Choć wysokość mandatu karnego dla pieszych jest niższa niż dla kierowców, pamiętaj, że nieodpowiedzialne zachowanie na drodze może prowadzić do tragicznych w skutkach wypadków. Zawsze warto zachować ostrożność!
Czym jest recydywa drogowa?
Wyobraź sobie, że już raz zdarzyło Ci się przekroczyć prędkość, dostałeś za to mandat. Zapłaciłeś, sprawa załatwiona.
Ale jeśli w krótkim czasie ponownie popełnisz to samo (lub bardzo podobne) poważne wykroczenie drogowe, państwo powie: "Hola, hola! Już raz Cię upomnieliśmy!".
Właśnie to jest recydywa drogowa – powtarzanie tych samych przewinień w określonym czasie. A to skutkuje znacznie wyższą karą finansową.
Kiedy obowiązuje zasada recydywy?
Zasada recydywy, która weszła w życie 17 września 2022 roku, działa jak pewnego rodzaju "okres próbny" dla kierowców.
Okres "obserwacji": Recydywa ma zastosowanie, jeśli popełnisz określone wykroczenie ponownie w ciągu 2 latod daty ostatniego prawomocnego ukarania za to samo lub podobne wykroczenie z tej samej grupy. Nie chodzi tu o datę zapłaty mandatu, ale o dzień popełnienia poprzedniego przewinienia. Masz więc dwa lata, żeby pokazać, że wyciągnąłeś wnioski!
Katalog wykroczeń objętych recydywą: Na szczęście nie wszystkie wykroczenia w taryfikatorze podlegają recydywie. Dotyczy to głównie tych, które naprawdę zagrażają bezpieczeństwu na drodze. Mówimy tu o takich "hitach", jak:
Znaczące przekroczenie dopuszczalnej prędkości (zazwyczaj o ponad 30 km/h).
Nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu.
Wyprzedzanie na przejściu dla pieszych lub omijanie pojazdu, który zatrzymał się, by ustąpić pierwszeństwa pieszemu.
Naruszenie zakazu wyprzedzania (tak, zakaz wyprzedzania pojazdu to poważna sprawa!).
Przejazd na czerwonym świetle.
Jazda po spożyciu alkoholu (choć tutaj kary są już tak surowe, że recydywa wchodzi w grę w ramach prawa karnego).
Podwójne mandaty za powtarzające się wykroczenia – przygotuj się na rachunek, kara recydywy to mnożnik x2!
No właśnie – "podwójne"! To nie żart. Kiedy policjant stwierdzi recydywę, wysokość mandatu za drugie i każde kolejne takie samo wykroczenie (popełnione w ciągu wspomnianych 2 lat) jest dwukrotnie wyższa niż standardowa stawka z taryfikatora mandatów. To taka kara specjalna, która ma naprawdę zaboleć i nauczyć pokory!
Spójrz na przykłady – różnica jest ogromna! Kwoty "standardowa" / "w recydywie":
Przekroczenie prędkości o 31-40 km/h: 800 zł / 1600 zł.
Przekroczenie prędkości o ponad 70 km/h: 2500 zł / 5000 zł. To już naprawdę spora wysokość grzywien!
Nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu na przejściu: 1500 zł / 3000 zł.
Wyprzedzanie na przejściu dla pieszych: 1500 zł / 3000 zł.
Przejazd na czerwonym świetle: 500 zł / 1000 zł (pamiętaj, że tutaj standardowa wysokość mandatu może być też wyższa, jeśli stworzyłeś zagrożenie).
Warto zaznaczyć, że recydywa wpływa wyłącznie na wysokość mandatu karnego, nie na liczbę punktów karnych za pojedyncze wykroczenie. Punkty karne za to samo przewinienie zawsze są takie same, niezależnie od tego, czy jest to pierwsze, czy kolejne Twoje przewinienie.
Jednakże, jeśli zbierasz punkty karne w recydywie, Twoje konto rośnie szybciej, a Ty szybciej zbliżasz się do niebezpiecznego limitu punktów karnych, który oznacza utratę prawa jazdy.
Lepiej więc unikać recydywy i zadbać o swoje bezpieczeństwo na drodze publicznej!
Maksymalna wysokość mandatów karnych i grzywien – Ile to może kosztować?
No dobrze, doszliśmy do sedna, czyli do cyferek! Z pewnością zastanawiasz się, jaka jest maksymalna wysokość mandatu w Polsce. Od razu powiem Ci, że kary mogą być naprawdę dotkliwe, więc warto mieć to na uwadze.
Minimalna i maksymalna wysokość mandatu karnego – na miejscu zdarzenia
Zacznijmy od tego, co może nałożyć na Ciebie policjant bezpośrednio na miejscu, jeżeli zdecydujesz się zapłacić mandat od razu.
Minimalna wysokość mandatu karnego: Teoretycznie Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia mówi, że mandat nie może być niższy niż 20 zł. W praktyce jednak, przeglądając taryfikator mandatów, zauważysz, że większość nawet tych drobnych przewinień zaczyna się od 50 zł wzwyż. Więc raczej nie spodziewaj się mandatu za "dwudziestaka".
Maksymalna wysokość mandatu karnego (nakładanego przez funkcjonariusza na miejscu):
Za jedno wykroczenie: Policjant może nałożyć Ci mandat w wysokości do 5000 zł. To spora suma, prawda?
W przypadku zbiegu wykroczeń (czyli kiedy popełnisz kilka przewinień jednocześnie, na przykład przekroczenie dopuszczalnej prędkości i nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu w jednej akcji): maksymalna wysokość mandatu może wynieść nawet do 6000 zł!
Warto wiedzieć, że te kwoty zostały znacznie podniesione od 1 stycznia 2022 roku. Wcześniej maksymalny mandat wynosił zaledwie 500 zł (lub 1000 zł w zbiegu).
Nowy taryfikator wykroczeń znacznie zaostrzył te kary, co jasno pokazuje, że państwo poważnie traktuje bezpieczeństwo na drogach.
Sądowa grzywna za wykroczenie drogowe – do 30 000 zł!
Co się dzieje, jeśli odmówisz przyjęcia mandatu (masz do tego prawo!) albo Twoja sprawa z jakiegoś powodu trafi do sądu?
Na przykład, jeśli popełnisz mandat za spowodowanie kolizji, albo ktoś, jako kierowca punktów karnych, uzbiera ich tak dużo, że sprawa trafia przed oblicze Temidy? Wtedy sąd ma możliwość wymierzenia znacznie, ale to znacznie wyższej grzywny.
Maksymalna grzywna za wykroczenie drogowe orzekana przez sąd: Może wynieść aż 30 000 zł! Tak, dobrze widzisz – TRZYDZIEŚCI TYSIĘCY złotych! Dotyczy to szczególnie poważnych naruszeń, na przykład kiedy kierowca działał w sposób rażący, notorycznie łamał przepisy o ruchu drogowym, albo gdy skutki jego wykroczenia były naprawdę poważne (np. stwarzanie gigantycznego zagrożenia dla innych). Przykładem takiej sytuacji może być uporczywe niewskazanie kierującego pojazdem przez właściciela, albo jazda po cofnięciu uprawnień (o czym już wcześniej rozmawialiśmy, a to przecież przestępstwo!).
Sąd, wymierzając taką grzywnę, bierze pod uwagę wiele czynników: jak bardzo szkodliwy społecznie był czyn, Twoją winę, Twoją sytuację materialną i osobistą, a także to, czy kara spełni swoją rolę prewencyjną, czyli czy odstraszy Cię od kolejnych przewinień.
Historia zmian w taryfikatorze mandatów
Polski taryfikator mandatów i system punktów karnych to nie jest stała, niezmienna księga. Wręcz przeciwnie! Na przestrzeni lat przechodził on prawdziwą ewolucję, zazwyczaj w jednym kierunku: zaostrzania kar.
Celem zawsze było jedno – zwiększenie bezpieczeństwa nas wszystkich na drodze publicznej.
Reforma z 2022 roku – prawdziwy game changer!
Rok 2022 to był moment, który zmienił oblicze polskiego egzekwowania przepisów drogowych.
Wprowadzono wtedy jedną z najpoważniejszych reform od lat, która miała na celu ukrócić brawurę i nieodpowiedzialność. Kluczowe zmiany weszły w życie w dwóch turach: 1 stycznia i 17 września 2022 roku.
Zmiany od 1 stycznia 2022 r. – uderzenie po kieszeni!
Drastyczne podniesienie stawek mandatów: Jeśli wcześniej myślałeś, że wysokość mandatu to grosze, to po tej dacie mogłeś się mocno zdziwić. Kary finansowe za wiele wykroczeń wzrosły kilkukrotnie!
Maksymalna wysokość mandatu od funkcjonariusza poszła w górę z 500 zł do aż 5000 zł (a w przypadku zbiegu wykroczeń – nawet do 6000 zł!).
Maksymalna wysokość grzywny sądowej skoczyła do niewiarygodnych 30 000 zł.
Znacząco wzrosły mandaty za przekroczenie prędkości (np. o ponad 30 km/h z 400-500 zł do 800 zł i więcej).
Wprowadzono bardzo wysokie drogowe mandaty za wykroczenia wobec pieszych (np. 1500 zł za nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu).
Zmiany w punktacji za niektóre wykroczenia: Nie tylko pieniądze, ale i punkty stały się "droższe".
Zmiany od 17 września 2022 r. – recydywa i więcej punktów!
To była kolejna rewolucja w taryfikatorze punktów karnych.
Wprowadzenie zasady recydywy: O tym już rozmawialiśmy! Pamiętasz podwójne mandaty karne za ponowne popełnienie tych samych, najpoważniejszych wykroczeń w ciągu 2 lat? To właśnie wtedy to weszło w życie.
Zwiększenie maksymalnej liczby punktów karnych za jedno wykroczenie do 15. Wcześniej, na przykład, za przekroczenie dopuszczalnej prędkości o 51-60 km/h dostawało się "tylko" 10 punktów. Teraz maksymalne punkty karne to aż 15!
Zmiana zasad kasowania punktów karnych:
Pierwotnie punkty miały kasować się dopiero po 2 latach od dnia opłacenia mandatu (wcześniej było to po roku od popełnienia wykroczenia). To była zmiana, która mocno zaniepokoiła kierowców, ale...
Likwidacja szkoleń redukujących punkty karne. Ta decyzja również była bardzo szeroko komentowana.
Nowe, wyższe stawki punktowe za wiele wykroczeń, na przykład:
Mandat za korzystanie z telefonu podczas jazdy: z 5 na 12 punktów.
Przejazd na czerwonym świetle: z 6 na 15 punktów.
Nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu: z 10 na 15 punktów.
Całym celem tej reformy było jedno: zwiększenie bezpieczeństwa na drogach poprzez surowsze karanie niebezpiecznych zachowań. Chodziło o to, żeby każdemu kierowcy punktów karnych przypominać o konsekwencjach.
Zmiany wprowadzone w 2023 roku – korekty i powroty
Rok 2023 przyniósł pewne korekty, które nieco "odkręciły" niektóre z wcześniejszych zmian, ale jednocześnie utrzymały rygor.
Przywrócenie 1-rocznego okresu ważności punktów karnych: Od 17 września 2023 roku Twoje punkty karneponownie usuwają się z ewidencji po upływie 1 roku od daty uprawomocnienia się rozstrzygnięcia (czyli najczęściej od daty opłacenia mandatu). To był powrót do zasad sprzed nowelizacji z 2022 roku!
Możliwość (warunkowa) powrotu szkoleń redukujących punkty karne: Ustawa przywracająca roczny okres ważności punktów dała również podstawę do przywrócenia tych szkoleń. Jednak na chwilę obecną (czerwiec 2025 – tak, minął już rok od tamtego momentu!) takie kursy nie zostały jeszcze powszechnie przywrócone w formule sprzed 2022 roku.
Kierowcy, którzy przekroczyli limit punktów karnych, nadal muszą odbywać obowiązkowe kursy reedukacyjne i zdawać egzaminy, żeby odzyskać prawa jazdy. Zatem kasowanie punktów karnych przez kursy wciąż nie jest łatwe.
Utrzymanie zasady recydywy: Zasada podwójnych mandatów za powtarzające się wykroczenia pozostała w mocy.
Utrzymanie wysokich stawek mandatów i punktów karnych wprowadzonych w 2022 roku. Cały czas działa ten nowy taryfikator wykroczeń.
Nowelizacja z 2024 roku – konfiskata pojazdów!
Kluczową zmianą, która weszła w życie w 2024 roku, są przepisy dotyczące konfiskaty pojazdów nietrzeźwym kierowcom. To naprawdę poważna sprawa, która ma zwalczać najpoważniejsze wykroczenia i przestępstwa na drodze!
Data wejścia w życie: 14 marca 2024 roku.
Zasady:
Obligatoryjna konfiskata pojazdu (lub jego równowartości) ma miejsce, gdy kierowca prowadził pojazd mając:
Co najmniej 1,5 promila alkoholu we krwi.
Co najmniej 0,5 promila alkoholu we krwi i spowodował wypadek.
Był recydywistą (ponownie prowadził w stanie nietrzeźwości). To dotyczy także tych, którzy otrzymali mandat za jazdę po pijanemu.
Przepadek równowartości pojazdu: Jeśli pojazd nie był wyłączną własnością sprawcy, był w leasingu, został sprzedany po zdarzeniu lub uległ zniszczeniu – sąd orzeknie przepadek jego równowartości.
Nawiązka zamiast konfiskaty: W przypadku prowadzenia pojazdu służbowego (wykonywanie czynności zawodowych na rzecz pracodawcy), sąd orzeka nawiązkę na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w wysokości co najmniej 5000 zł (maksymalnie do 100 000 zł). To rozwiązanie ma zastosowanie, gdy pojazd nie jest własnością sprawcy, ale pracodawcy.
Inne potencjalne zmiany w 2024: W ciągu roku mogą pojawiać się drobniejsze nowelizacje rozporządzeń, np. dotyczące kwalifikacji niektórych wykroczeń. Zawsze warto śledzić oficjalne komunikaty!
Podwyżka kar za brak OC: Związana z dwukrotną w ciągu roku podwyżką płacy minimalnej (od 1 stycznia i od 1 lipca 2024).
Egzekwowanie przepisów i instytucje nadzorujące – Kto pilnuje porządku na Polskich drogach?
Kiedy podróżujesz po Polsce, możesz spotkać na drodze różne służby. Wiedza o tym, kto jest uprawniony do kontroli i jakie ma zadania, to podstawa, żeby czuć się pewniej i wiedzieć, jak postąpić w razie kontroli. Poznajmy więc tych, którzy stoją na straży przepisów drogowych!
Policja – Wydział Ruchu Drogowego
Zacznijmy od tej najbardziej rozpoznawalnej formacji. To właśnie Policja, a w szczególności jej Wydziały Ruchu Drogowego, jest głównym organem odpowiedzialnym za bezpieczeństwo i porządek na polskich drogach. To ich widzisz najczęściej!
Kluczowe zadania Policji na drodze:
Nadzór nad ruchem drogowym: Pilnują, żeby ruch odbywał się płynnie i bezpiecznie.
Reagowanie na wykroczenia: Wystawiają mandaty za wszelkiego rodzaju przewinienia – od przekroczenia prędkości, przez nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu, aż po jazdę pod wpływem alkoholu. Mają do dyspozycji cały taryfikator mandatów.
Kontrola dokumentów: Sprawdzają Twoje prawo jazdy, dowód rejestracyjny pojazdu i ubezpieczenie OC.
Badanie stanu trzeźwości: Mogą zatrzymać Cię do rutynowej kontroli i poprosić o badanie alkomatem. Pamiętaj, że odmowa jest traktowana bardzo poważnie!
Obsługa wypadków i kolizji: To oni są pierwsi na miejscu zdarzenia, zabezpieczają teren, zbierają dowody i ustalają sprawców.
Działania prewencyjne i edukacyjne: Organizują akcje mające na celu poprawę bezpieczeństwa na drogach.
Warto pamiętać, że policjanci mają szerokie uprawnienia i to oni są najczęściej odpowiedzialni za egzekwowanie przepisów ruchu drogowego od każdego uczestnika ruchu drogowego. Jeśli grozi mandat, to najczęściej właśnie od nich.
Inspekcja Transportu Drogowego (ITD) – specjaliści od transportu!
Inspekcja Transportu Drogowego (ITD) to taka specjalna służba, która koncentruje się na nadzorowaniu transportu drogowego. Chociaż często zajmują się kierowcami zawodowymi, mają też szerokie uprawnienia w stosunku do każdego kierowcy.
Kluczowe zadania ITD:
Kontrola transportu drogowego: Głównie dotyczy to kierowców ciężarówek i autobusów – sprawdzają czas pracy, tachografy, stan techniczny pojazdu mechanicznego, przewóz towarów niebezpiecznych.
Fotoradary i odcinkowe pomiary prędkości: ITD zarządza dużą częścią sieci fotoradarów w Polsce (poprzez system CANARD - Centrum Automatycznego Nadzoru nad Ruchem Drogowym). To właśnie od nich często dostaniesz list ze zdjęciem, jeśli zdarzyło Ci się przekroczenie dopuszczalnej prędkości zarejestrowane automatycznie. Obsługują też odcinkowe pomiary prędkości oraz systemy monitorujące przejazd na czerwonym świetle.
Nakładanie mandatów karnych: Inspektorzy ITD, podobnie jak policjanci, mają uprawnienia do nakładania mandatów karnych za wykroczenia, które sami zauważą lub które zostaną zarejestrowane przez ich urządzenia.
Kontrola opłat drogowych (e-TOLL): Pilnują, żeby wszyscy płacili za przejazdy po płatnych odcinkach dróg.
Współpraca z innymi służbami: Działają ramię w ramię z Policją, Strażą Graniczną czy Krajową Administracją Skarbową.
ITD odgrywa więc ogromną rolę w automatycznym nadzorze nad ruchem drogowym i ściganiu tych, którzy rażąco łamią zasady.
Straż Miejska / Gminna – lokalny porządek!
Straż Miejska (lub Gminna, w zależności od miejsca) to formacja, którą spotkasz głównie w miastach i gminach. Ich uprawnienia są nieco węższe niż Policji czy ITD, ale nadal mogą nałożyć Ci mandat za pewne przewinienia.
Kluczowe zadania Straży Miejskiej / Gminnej na drodze:
Nadzór nad parkowaniem: To ich ulubiony temat! Często patrolują ulice w poszukiwaniu nieprawidłowo zaparkowanych pojazdów. Jeśli zaparkujesz na zakazie, na miejscu dla niepełnosprawnych bez uprawnień, albo na chodniku w sposób utrudniający ruch pieszych, możesz spodziewać się mandatu karnego właśnie od nich.
Kontrola w strefach zamieszkania: Mogą egzekwować przepisy o ruchu drogowym dotyczące poruszania się w strefach zamieszkania, np. zakaz postoju w miejscach innych niż wyznaczone.
Utrudnianie ruchu: Mogą reagować na pojazdy, które blokują ruch, np. poprzez podwójne parkowanie.
Działania porządkowe: Często wspierają Policję w utrzymaniu porządku na ulicach.
Chociaż Straż Miejska nie ma uprawnień do nakładania punktów karnych, to wysokość mandatu za nieprawidłowe parkowanie potrafi być dotkliwa, a czasami auto jest odholowywane na koszt właściciela.
Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny (UFG) – Twój finansowy Anioł Stróż (i kontroler)!
Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny (UFG) to instytucja, która dba o to, żeby nikt nie został bez odszkodowania, nawet jeśli sprawca wypadku nie miał ubezpieczenia. Ale ma też inną, ważną dla nas funkcję – pilnuje, żebyś Ty miał ważne OC!
Główne zadania UFG:
Wypłata odszkodowań: Jeśli spowodujesz wypadek, a nie masz OC, UFG wypłaci odszkodowanie poszkodowanym. To ulga dla nich, ale...
Dochodzenie roszczeń regresowych: Po wypłacie odszkodowania UFG zwróci się do Ciebie z żądaniem zwrotu całej kwoty! To są gigantyczne sumy, często idące w setki tysięcy złotych! To właśnie dlatego mandat za brak OCto nie tylko jednorazowa opłata.
Kontrola obowiązku ubezpieczenia OC: UFG ma dostęp do baz danych wszystkich zawartych polis i porównuje je z danymi o zarejestrowanych pojazdach. Jeśli Twój pojazd mechaniczny nie ma ważnego OC, UFG to szybko wykryje.
Nakładanie kar za brak OC: Właśnie UFG nakłada te bardzo wysokie opłaty karne za brak ważnej polisy. Wysokość kary zależy od rodzaju pojazdu, okresu braku OC i płacy minimalnej (co sprawia, że kary rosną co pół roku!).
Prowadzenie Ośrodka Informacji UFG: Gromadzą dane o polisach i szkodach, które są wykorzystywane przez ubezpieczycieli do oceny ryzyka i obliczania składek (stąd to, co mówiliśmy o tym, że punkty karne mogą podnieść cenę Twojego OC!).
UFG to kluczowy element bezpieczeństwa finansowego w ruchu drogowym, ale też bezwzględny strażnik obowiązku ubezpieczeniowego. Nigdy nie zapominaj o ważnym OC!
Inne formacje uprawnione do kontroli na drodze:
Choć Policja, ITD i Straż Miejska to najczęściej spotykane służby, warto wiedzieć, że na drodze możesz spotkać też:
Żandarmeria Wojskowa: Kontroluje pojazdy i kierowców wojskowych, ale w przypadku cywilów mogą interweniować, jeśli popełniasz wykroczenie na ich oczach, lub na terenie, za który odpowiadają.
Straż Graniczna: Kontroluje ruch w strefach przygranicznych, ale też może reagować na wykroczenia drogowe.
Krajowa Administracja Skarbowa (KAS): Mają uprawnienia do kontroli ruchu drogowego w zakresie przewozu towarów (zwłaszcza paliw, alkoholu, tytoniu), kontroli tachografów i opłat drogowych.
Najczęściej zadawane pytania o taryfikator mandatów
1. Czy taryfikator obowiązuje wszystkich kierowców?
Tak! Polski taryfikator mandatów dotyczy każdego, kto porusza się po polskich drogach publicznych. Nieważne, czy masz polskie, czy zagraniczne prawo jazdy.
Wyjątki? Tylko immunitety dyplomatyczne, ale i tak oczekuje się przestrzegania przepisów drogowych.
2. Co z kierowcami z zagranicznym prawem jazdy?
Te same zasady: Podlegasz polskim przepisom ruchu drogowego i taryfikatorowi mandatów jak każdy inny kierowca.
Mandaty: Możesz otrzymać mandat karny na tych samych zasadach. Czasem, zwłaszcza jeśli nie masz stałego miejsca zamieszkania w Polsce, musisz zapłacić mandat gotówką na miejscu.
Punkty karne:
Są odnotowywane w polskim systemie.
Polska należy do systemów wymiany informacji (KPK, EUCARIS), więc informacja o wykroczeniach (np. z fotoradaru za przekroczenie dopuszczalnej prędkości) może trafić do Twojego kraju.
Jeśli przekroczysz limit punktów karnych w Polsce, możesz otrzymać zakaz prowadzenia pojazdów na terytorium Polski.
Wpływ na prawo jazdy w Twoim kraju zależy od tamtejszych przepisów.
3. Jak "nie płacić" mandatu?
Odmowa przyjęcia mandatu: Masz do tego prawo! Wtedy sprawa trafia do sądu, który może Cię uniewinnić, ale też podtrzymać karę lub wymierzyć wyższą grzywnę (do 30 000 zł). Odmawiaj tylko, gdy jesteś pewien niewinności i masz dowody.
Uchylenie prawomocnego mandatu karnego: Możliwe tylko w wyjątkowych sytuacjach (np. czyn nie był wykroczeniem, mandat nałożono na niewłaściwą osobę). Wniosek składasz do sądu w ciągu 7 dni od uprawomocnienia się mandatu.
Przedawnienie: Należność przedawnia się po 3 latach od uprawomocnienia, ale urzędy aktywnie egzekwują długi, co przerywa bieg przedawnienia. Liczenie na to jest bardzo ryzykowne i kosztowne!
4. Jak sprawdzić liczbę punktów karnych?
Online na gov.pl: Najszybciej i najwygodniej. Wymaga Profilu Zaufanego/e-dowodu/bankowości elektronicznej. Usługa jest bezpłatna.
Osobiście w komisariacie Policji: Idziesz z dowodem tożsamości. Bezpłatnie.
Przez aplikację mObywatel: W module "Kierowca i pojazd".
5. Czy można odmówić przyjęcia mandatu?
Tak, zdecydowanie! Masz prawo nie zgodzić się z funkcjonariuszem.
Konsekwencje: Sprawa trafi do sądu. Sąd może uniewinnić, utrzymać karę, lub wymierzyć wyższą (do 30 000 zł, a nawet zakaz prowadzenia pojazdów).
Kiedy warto? Gdy jesteś absolutnie pewien swojej niewinności lub masz dowody na swoją korzyść. Pamiętaj o ryzyku wyższych kosztów sądowych!
6. Kiedy sprawa trafia do sądu?
Odmowa przyjęcia mandatu karnego: To najczęstsza sytuacja.
Wykroczenia bez możliwości mandatu na miejscu: Np. mandat za jazdę bez uprawnień (gdy nigdy ich nie posiadałeś), lub gdy sankcją ma być orzeczenie zakazu prowadzenia pojazdów.
Spowodowanie kolizji drogowej: Zwłaszcza gdy są wątpliwości co do winy lub policjant uzna, że wymagana jest surowsza kara niż standardowy mandat za spowodowanie kolizji.
Gdy funkcjonariusz uzna, że okoliczności lub postawa sprawcy wymagają kary wyższej niż maksymalna wysokość mandatu na miejscu (np. ekstremalne zagrożenie).
Comentários